Elektronizacja akcyzy powoli staje się faktem

Na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (dalej: „Projekt” lub „Nowelizacja”). Wśród planowanych zmian są zarówno te wyczekiwane przez podatników jak i takie, z których zapewne nie wszyscy się ucieszą. W pierwszej kolejności przedstawiamy dwie zmiany, z którymi naszym zdaniem warto zapoznać się w pierwszej kolejności, aby móc odpowiednio przygotować się na ich wpływ na prowadzoną działalność:

• elektronizacja ewidencji i deklaracji oraz 
• zmiana ustawowego wzoru określającego wysokość częściowego zwrotu akcyzy od energii elektrycznej.

Obowiązek elektronizacji

Dziś podmioty zobowiązane do prowadzenia różnego rodzaju ewidencji akcyzowych mogą wybrać, czy chcą prowadzić ją w formie elektronicznej, czy też papierowej. Z naszej praktyki wynika, że wiele podmiotów, dla których wyroby akcyzowe nie stanowią trzonu ich działalności, m.in. ze względu na relatywnie małą ilość wpisów do ewidencji oraz stosunkowo dużą oszczędność, wybierają papierową formę ewidencji. Zgodnie z treścią Nowelizacji, po wejściu w życie nowych przepisów, ewidencje akcyzowe będą mogły być prowadzone już wyłącznie elektronicznie. Niemniej, przedsiębiorcy będą mieli sporo czasu na dostosowanie się, gdyż przepisy wprowadzające elektronizację wejdą w życie dopiero od 1 stycznia 2022 r. W zakresie elektronizacji, planowane jest również wprowadzenie obowiązku składania deklaracji akcyzowych za pomocą środków komunikacji elektronicznej, a zmiany te miałyby zacząć obowiązywać od 1 lipca 2021 r. Jednakże, Projekt przewiduje tutaj wyjątek dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, które nadal miałyby możliwość wyboru papierowej formy deklaracji.

Zmiana we wzorze określającym wysokość częściowego zwrotu akcyzy

W zakresie zmiany we wzorze służącym do określenia kwoty częściowego zwrotu akcyzy od energii elektrycznej, o którym mowa w art. 31d ustawy akcyzowej, planowane jest zastąpienie występującej w nim obecnie na stałe wartości „20” przez zmienną „S”, która będzie odpowiadała stawce akcyzy od energii elektrycznej w okresie za który dany podmiot będzie ubiegał się o zwrot.

Co to oznacza w praktyce?

Jeśli chodzi o tzw. elektronizację akcyzy, czyli wprowadzenie wymogu prowadzenia ewidencji akcyzowych w formie elektronicznej oraz konieczność składania deklaracji za pomocą środków komunikacji elektronicznej, to efekt wejścia w życie tych zmian jest dość oczywisty. Wszystkie podmioty, które są zobowiązane do prowadzenia ewidencji akcyzowych lub składania deklaracji na potrzeby podatku akcyzowego będą musiały zadbać o to, aby na dzień wejścia w życie nowych regulacji posiadały takie możliwośći. W przypadku ewidencji, prawdopodobnie będzie to związane z zakupem stosownego oprogramowania albo stworzeniem odpowiedniego raportu w już posiadanym systemie finansowo-księgowym lub być może magazynowym. W przypadku elektronicznego składania deklaracji, prawdopodobnie wystarczy odpowiednia rejestracja w internetowych systemach administracji podatkowej, w tym posiadanie stosownego pełnomocnictwa oraz posiadanie formy podpisu elektronicznego akceptowanego przez organy.

Natomiast zupełnie inne konsekwencje mogą spotkać zakłady energochłonne ubiegające się w tym roku o częściowy zwrot akcyzy od energii elektrycznej np. za rok 2019. W myśl przepisów przejściowych zawartych w Projekcie, do wniosków, które zostały złożone, ale nierozpatrzone przed wejściem w życie Nowelizacji, będą stosowały się już nowe przepisy – planowany czas wejścia w życie tych przepisów to 30 września 2020 r.

W efekcie organy będą w pewnym sensie zobowiązane do ponownego przeliczenia wnioskowanej kwoty zwrotu z zastosowaniem nowego wzoru, co w praktyce często oznacza ok. 80% spadek przysługującej danemu podmiotowi kwoty częściowego zwrotu akcyzy

- zauważa Anna Wibig, starszy menedżer w dziale Doradztwa Podatkowego

Wiele podmiotów, które złożyły już swoje wnioski o zwrot, nie było nawet świadomych toczących się prac nad zmianą przepisów, w związku z czym zaplanowały już w swoich budżetach wpływy w wysokości określonej zgodnie z ciągle obowiązującymi przepisami ustawy akcyzowej. Dla dużych zakładów energochłonnych, taka zmiana może oznaczać zmniejszenie kwoty zwrotu nawet od ponad miliona do kilkuset tysięcy złotych.

Co dalej?

Zakłady energochłonne ubiegające się w tym roku o częściowy zwrot akcyzy od energii elektrycznej powinny rozważyć jak najbardziej dokładne dopełnienie wszelkich czynności związanych ze złożeniem wniosku o zwrot akcyzy, tak aby ustawowy termin jego rozpatrzenia upływał przed wejściem w życie Nowelizacji.

Takie zachowanie może pozwolić na zrealizowanie celów założonych w planach finansowych podmiotów, oczywiście przy założeniu, że organy podatkowe będą rozpatrywać takie wnioski terminowo i nie będą wydłużać prowadzonych postępowań.

- dodaje Mateusz Jopek, menedżer w dziale Doradztwa Podatkowego

W zakresie zaś elektronizacji ewidencji akcyzowych oraz deklaracji, mając na względzie stosunkowo długi czas pozostały do planowanego wejścia w życie tych przepisów, biorąc pod uwagę, iż możliwe są jeszcze pewne doprecyzowania w aktach wykonawczych, np. w zakresie dokładnych informacji jakie mają być zawarte w ewidencjach, zainteresowane podmioty mogą zacząć przymierzać się do wdrożenia nowych rozwiązań, niemniej jednak warto rozważyć wstrzymanie się z podjęciem ostatecznej decyzji do czasu aż będzie znanych więcej szczegółów nadchodzących zmian.