Artykuł
Czy noclegi i transport zapewniane pracownikom w czasie oddelegowania mogą być nieopodatkowane?
Znaczenie wyroku NSA dla pracodawców i pracowników w zakresie świadczeń w trakcie oddelegowania
Strefa Pracodawcy 38/2023 | 13 września 2023 r.
Pracodawcy w związku z charakterem prowadzonej działalności, często decydują się na oddelegowanie swoich pracowników do pracy poza granicami Polski. Oddelegowanie pracownika za granicę jest określane w orzecznictwie jako czasowa zmiana miejsca wykonywania rutynowych obowiązków pracowniczych za zgodą pracownika.
Przesuń stronę do:
- Dodatkowe świadczenia dla osób oddelegowanych
- Dotychczasowe stanowisko organów
- Ogólne obowiązki pracodawców jako podmiotów delegujących
- NSA: należy uwzględnić przepisy unijne
- Znaczenie wyroku
Dodatkowe świadczenia dla osób oddelegowanych
W związku z przeniesieniem do innego kraju, pracodawcy nierzadko wypłacają pracownikowi szereg dodatkowych świadczeń na pokrycie kosztów zakwaterowania lub podróży. Czasami także spółki decydują się na bezpośrednie wynajęcie mieszkania lub zakup biletów na samolot dla osób oddelegowanych, co pozwala uniknąć rozliczenia kosztów tych świadczeń z pracownikami.
Dotychczasowe stanowisko organów
Jak dotąd organy podatkowe i sądy administracyjne prezentowały stanowisko, że przychodem ze stosunku pracy są nie tylko dodatkowe środki finansowe wypłacone dla delegowanych pracowników, lecz także wszelkie świadczenia zapewnione im w naturze. Wówczas jako przychód pracownika należy rozpoznać wartości rynkową otrzymanych przez pracowników benefitów (nieodpłatne świadczenie).
Jest to zgodne z generalną zasadą, że przychodem pracownika jest wszelkiego rodzaju przysporzenie majątkowe powodujące zwiększenie jego aktywów lub uniknięcie ich pomniejszenia (poprzez zaoszczędzenie ewentualnych wydatków).
W konsekwencji pracodawca jako płatnik podatku ma obowiązek obliczyć i pobrać zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych. Taki przychód będzie również stanowił podstawę do naliczenia składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
Ogólne obowiązki pracodawców jako podmiotów delegujących
Przepisy dyrektywy regulującej kwestie oddelegowania pracowników (tj. Dyrektywy 96/71/WE) zostały implementowane w polskiej ustawie o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług. W ustawie tej określono warunki, jakie pracodawcy powinni zapewnić swoim pracownikom w przypadku oddelegowania (pracownikowi przysługują co do zasady warunki nie mniej korzystne od tych, które posiadają osoby zatrudnione na podobnym stanowisku w kraju przyjmującym). Do warunków tych zaliczamy m.in.: zapewnienie właściwego wymiaru czasu pracy i odpoczynku, urlopu czy minimalnego wynagrodzenia.
Co ważne, Dyrektywa 96/71/WE przewiduje, że nie można wliczać do wynagrodzenia pracownika delegowanego kosztów transportu i kosztów zakwaterowania. Powinny one natomiast obciążać pracodawcę, który deleguje swoich pracowników do pracy za granicą.
NSA: należy uwzględnić przepisy unijne
Naczelny Sąd Administracyjny w niedawno opublikowanym wyroku (sygn. akt II FSK 270/21) zajął inne stanowisko niż było prezentowane w dotychczasowej linii orzeczniczej. Sąd odniósł się do sytuacji, w której spółka z siedzibą w Polsce świadcząca usługi w zakresie montażu, remontu oraz konserwacji linii produkcyjnych delegowała swoich pracowników do pracy poza terytorium Polski. W celu zachęcenia swoich pracowników do wielokrotnych wyjazdów pracodawca zobowiązał się pokryć koszty noclegu dla osób delegowanych w kraju przyjmującym. Co ważne, pracownicy nie posiadali rzeczywistego wpływu na wybór udostępnionego im zakwaterowania.
W ustnym uzasadnieniu Sąd wskazał, że na podstawie przepisów Dyrektywy 96/71/WE oraz Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/67/WE w sprawie egzekwowania Dyrektywy 96/71/WE, elementem wynagrodzenia dla pracownika nie mogą być koszty transportu, jak i koszty zakwaterowania. Zdaniem Sądu możliwe jest, aby zastosować przepisy wspomnianych dyrektyw bezpośrednio, ponieważ polski ustawodawca dokonał ich niepełnej implementacji do polskiego porządku prawnego. Skoro regulacje unijne wskazują na to, że nie można wliczać do wynagrodzenia tych kosztów transportu, jak również kosztów zakwaterowania, i powinny one obciążać pracodawcę, to nie można również na gruncie prawa podatkowego przyjmować, że te obowiązki będą obciążały pracownika.
Oznacza to, że od świadczeń w formie zapewnienia noclegów i transportu dla osób delegowanych pracodawca nie będzie musiał obliczać i pobierać zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, gdyż zgodnie z powyższym wywodem nie stanowią one dodatkowego wynagrodzenia.
Co więcej, NSA stanął na stanowisku, że również w aspekcie krajowym należy uznać, że nie można wliczać kosztów transportu i zakwaterowania do przychodu pracownika w ramach oddelegowania, które odbywa się na terenie kraju.
Znaczenie wyroku
Powyższy wyrok jest odstępstwem od dotychczasowego stanowiska sądów administracyjnych i organów podatkowych. Wyrok ten jest bardzo korzystny dla pracowników oraz pracodawców, należy jednak mieć na uwadze, że w tym momencie trudno jednoznacznie stwierdzić, czy będzie on początkiem bardziej trwałej linii orzeczniczej. W przypadku pracodawców delegujących pracowników za granicę na pewno warto zaczekać na pisemne uzasadnienie wyroku i dokładnie przeanalizować argumentację Sądu, a być może również rozważyć wystąpienie do Dyrektora KIS o indywidualną interpretację podatkową.
W przypadku pytań w powyższym zakresie, zapraszamy do kontaktu.
Szkolenie on-line: Jak współpracować na podstawie B2B? Zasady, ryzyka i dobre praktyki
Współpraca z osobami prowadzącymi indywidualną działalność gospodarczą z perspektywy prawnej i podatkowej
Otwarte szkolenie on-line: 10 października 2023 r., godz. 10:00 – 14:30
Szkolenie on-line: Jak wdrożyć e-teczkę, czyli co trzeba zrobić, żeby zdigitalizować akta osobowe i jak się do tego przygotować?
Otwarte szkolenie on-line: 21 listopada 2023 r., godz. 10:00 – 14:00
Kontakt:
Kamila Dudzik
Menedżer w Zespole ds. rozwiązań dla pracodawców
Adrian Jasiński
Menedżer w Zespole ds. rozwiązań dla pracodawców
