Podatek cukrowy i opłata od małpek już wkrótce

Ile wynosi podatek cukrowy i opłata od małpek?

Od nowego roku podmioty wprowadzające na rynek krajowy określone napoje oraz syropy, o ile będą one zawierały w swoim składzie dodatek cukrów, substancji słodzących bądź kofeiny lub tauryny będą zobowiązane do zapłaty podatku cukrowego do urzędu skarbowego. Nowa opłata będzie kalkulowana na każdy litr napoju, jako suma dwóch wartości, stałej i zmiennej:

• 0,50 zł za zawartość cukrów w ilości równej lub mniejszej niż 5 g w 100 ml napoju lub za zawartość w jakiejkolwiek ilości, co najmniej jednej substancji słodzącej oraz
• 0,05 zł za każdy gram cukrów powyżej 5 g w 100 ml napoju.

W przypadku dodatku kofeiny lub tauryny należna będzie opłata w wysokości 0,10 zł, również w przeliczeniu na litr napoju. Problematyczna jednak jest sama definicja „wprowadzenia na rynek”, którego dokonanie wiąże się z obowiązkiem zapłaty podatku cukrowego. W szczególności, wątpliwości dotyczą tego jak ją odczytywać w przypadku zapasów, które będą w magazynach na 31 grudnia 2020 r. z przeznaczeniem do dalszej sprzedaży w nowym roku.

Opłata od tzw. małpek została skonstruowana natomiast jako dodatkowa opłata do opłaty za zezwolenie na obrót hurtowy napojami alkoholowymi w kraju na podstawie Ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U. 2019, poz. 2277 ze zm.). Podmiot zaopatrujący w takie małe formaty przedsiębiorcę posiadającego zezwolenie na sprzedaż detaliczną napojów alkoholowych przeznaczonych do sprzedaży poza miejscem sprzedaży jest zasadniczo zobowiązany zapłacić taką opłatę do urzędu skarbowego. Opłata ta będzie wynosiła 25 zł za każdy pełny litr 100% alkoholu.

Co to oznacza w praktyce i jakie pojawiają się wątpliwości?

Brzmienie nowych regulacji budzi sporo wątpliwości dla podmiotów, które będą zobowiązane do ich przestrzegania w zakresie tego, kto powinien wypełniać nowe obowiązki i płacić podatek cukrowy lub opłatę od małpek. Zastosowanie reżimu nowych opłat w konkretnych okolicznościach biznesowych rodzi wiele pytań.

Właściwie brak jest przepisów przejściowych, które jasno określałyby konsekwencje sprzedaży zapasów magazynowych zgromadzonych w hurtowniach i sklepach detalicznych przed końcem 2020 r. co powoduje również dużo kontrowersji. W szczególności trudności występują w przypadku podatku cukrowego, kiedy to w samej definicji wprowadzenia na rynek pojawia się odwołanie do przepisu, który wskazuje na obowiązek uiszczania tej opłaty również na kolejnych etapach obrotu w łańcuch dostaw (a nie tylko w przypadku obiektywnie pierwszej dostawy do punktu, w którym dokonywana jest sprzedaż detaliczna towarów w danym łańcuchu dostaw). Tym samym, czy będzie miało znaczenie, jeśli w sklepie detalicznym nabywca poprosi o fakturę na firmę przy zakupie w 2021 r. napoju dosładzanego z zapasów z 2020 r.?

W przypadku opłaty od małpek wątpliwości wydają się być nieco mniejsze, niemniej wykładania momentu powstania obowiązku jej zapłaty jako momentu zaopatrzenia przedsiębiorcy może przysporzyć kłopotów praktycznych. Poza tym pozostaje zagadnienie sprzedaży detalicznej własnej, prowadzonej np. przez producenta we własnym sklepie firmowym.

Podatek cukrowy i opłata od małpek – co dalej?

Na dzień dzisiejszy brakuje oficjalnej informacji, aby któreś ministerstwo planowało wydać wyjaśnienia do nowych regulacji, które mogłyby stanowić formę drogowskazu w gąszczu pytań. Przedsiębiorcy mają coraz mniej czasu, żeby:

• przeprowadzić weryfikację czy będą podmiotami zobowiązanymi do uiszczania podatku cukrowego czy opłaty od małpek,
• zdecydować jak traktować stany magazynowe, 
• ustalić, od których wyrobów będą zobowiązani uiszczać opłatę, 
• przygotować nowe procedury i procesy, które pozwolą dopełniać wszystkich obowiązków w zgodzie z przepisami oraz wyznaczyć osoby za to odpowiedzialne. 

Spór o to czy nowe daniny to podatki czy opłaty nie ułatwia sprawy. Niemniej nadal przedsiębiorcy mają środki, aby próbować uzyskiwać potwierdzenie interpretacji przepisów w swojej konkretnej sprawie. W naszej ocenie to już ostatni dzwonek, aby podjąć takie starania.

Na tym etapie nie można wykluczyć, że wszelkie działania mogą być w przyszłości oceniane przez organy również pod kątem przepisów Ordynacji Podatkowej dotyczących tzw. MDR (raportowania schematów podatkowych).