Artykuł
Przegląd podatkowy: VAT
Wybrane orzeczenia TSUE i NSA oraz zmiany w zakresie VAT
Wydanie 03/2021 | 17 marca 2021 r.
"Przegląd podatkowy: VAT” prezentuje wybrane orzeczenia sądów administracyjnych i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, które mogą mieć istotny wpływ na Państwa działalność. To także najważniejsze i najświeższe informacje dotyczące zmian w zakresie VAT.
Informujemy, że w związku z zagrożeniem spowodowanym wirusem SARS-CoV-2 odwołane zostały zaplanowane rozprawy, a NSA kontynuuje działalność orzeczniczą w ograniczonym zakresie na posiedzeniach niejawnych. W związku z tym, w niniejszym wydaniu Przeglądu prezentujemy orzeczenie NSA wydane we wcześniejszym okresie, które może zainteresować podatników.
Wybrane orzeczenia TSUE i NSA
Świadczenia pomiędzy „centralą” spółki a jej oddziałem mogą być opodatkowane, jeżeli centrala należy do grupy VAT, a oddział nie (wyrok TSUE z 11.03.2021 r., w sprawie C-812/19)
Danske Bank jest duńską spółką, która ma oddział w Szwecji. Spółka ta należy do grupy VAT w Danii i korzysta z platformy informatycznej wspólnej dla wszystkich jej oddziałów. Spółka przypisuje koszty działania platformy odpowiednio swoim jednostkom organizacyjnym – w tym w odpowiedniej części zakładowi w Szwecji. W tym stanie faktycznym powstało pytanie, czy centrala jest odrębnym podatnikiem VAT od szwedzkiego oddziału oraz czy centrala w takiej sytuacji świadczy usługę dla oddziału, która powinna być opodatkowana w Szwecji.
Szwedzkie organy podatkowe twierdziły, że tak. Trybunał Sprawiedliwości przyznał im rację. Uznał, że dochodzi tutaj do świadczenia usługi pomiędzy centralą znajdującą się w Danii a oddziałem znajdującym się w Szwecji. Art. 11 Dyrektywy VAT – jak uznał sąd unijny – przewiduje ograniczenie terytorialne dla grup VAT. Grupa VAT może obejmować jedynie „osoby” mające siedzibę w danym państwie członkowskim (tutaj w Danii). Dlatego nie można uznać, że szwedzki oddział należy do duńskiej grupy VAT. Co się z tym wiąże, pomiędzy oddziałem szwedzkim a centralą duńską dochodzi do świadczenia usług.
Wyrok potwierdza prezentowane już częściowo argumenty zawarte w wyroku C-7/13 z 17.09.2014 r., w którym TSUE uznał, że oddział należący do grupy VAT w jednym państwie powinien być traktowany jako odrębny podmiot dla celów VAT od centrali znajdującej się w innym państwie.
Konsekwencje w praktyce
Choć polskie przepisy nie przewidują możliwości funkcjonowania grup VAT w Polsce, wyrok każe mieć na uwadze ewentualne powstanie obowiązku podatkowego z powodu relacji między polskimi jednostkami organizacyjnymi spółek wchodzących w skład zagranicznych grup VAT.
Rozliczenia konsorcjantów świadczących wspólnie usługę kompleksową są poza VAT (wyrok NSA z 28.01.2021 r., sygn. I FSK 1685/20)
Sprawa dotyczyła spółki posiadającej infrastrukturę informatyczną w postaci porównywarki internetowej m.in. usług finansowych. Zamierzała podjąć współpracę w formie wspólnego przedsięwzięcia, tj. konsorcjum, z agentem – pośrednikiem ubezpieczeniowym, który na podstawie umów agencyjnych zawartych z zakładami ubezpieczeń pośredniczy w zawieraniu umów ubezpieczenia pomiędzy tymi zakładami oraz klientami. Strony ustaliły, że w związku ze współpracą będą dzieliły się prowizją należną agentowi od zakładów ubezpieczeń z tytułu sprzedaży ubezpieczeń, które nastąpią za pośrednictwem platformy internetowej prowadzonej przez spółkę. Agent, jako lider konsorcjum miał dokonywać rozliczeń z zakładami ubezpieczeń i uzyskaną prowizją dzielić się ze spółką według uzgodnionej proporcji.
Zarówno organ interpretacyjny jak i sąd I instancji nie zgodziły się ze spółką, że rozliczenia dokonywane pomiędzy nią a agentem nie będą podlegały opodatkowaniu VAT. Ich zdaniem część prowizji należna spółce z tytułu udostępniania platformy internetowej celem oferowania polis ubezpieczeniowych przez agenta będzie stanowiła wynagrodzenie z tytułu usługi. NSA ocenił jednak, że wypłata części zysku w postaci prowizji wypłacanych przez zakłady ubezpieczeń jest jedynie ekonomicznym rezultatem współpracy oraz połączenia potencjałów gospodarczych obu podmiotów. W konsekwencji uznał, że przedmiotowe transfery pieniężne na rzecz spółki będą stanowiły element niepodlegających VAT wewnętrznych rozliczeń pomiędzy konsorcjantami, z tytułu czynności dokonywanych w ramach konsorcjum, których beneficjentami będą zakłady ubezpieczeniowe.
Konsekwencje w praktyce
Wyrok NSA potwierdza, że co do zasady współpraca w celu realizacji wspólnego przedsięwzięcia nie stanowi wzajemnego świadczenia usług pomiędzy konsorcjantami. W konsekwencji rozliczenia pomiędzy członkami konsorcjum realizującymi wspólne przedsięwzięcia, których beneficjentami są podmioty trzecie, nie powinny być opodatkowane VAT.
Zmiany w prawie
Brak obowiązku ustanawiana przedstawiciela podatkowego również po „Brexicie”
W Dzienniku Ustaw ogłoszono rozporządzenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 23 lutego 2021 r. w sprawie braku obowiązku ustanawiania przedstawiciela podatkowego, którego przepisy obowiązują z mocą wsteczną od 1 stycznia 2021 r. Rozporządzenie zakłada, że podmioty z Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, a także Norwegii, nie będą miały obowiązku ustanawiania przedstawicieli podatkowych pod warunkiem, że z tymi państwami zostały zawarte umowy w zakresie współpracy administracyjnej, zwalczania oszustw i dochodzenia należności w obszarze podatku od towarów i usług lub umowy o podobnym charakterze.
