Przegląd podatkowy: VAT

Ten „Przegląd podatkowy: VAT” jest inny niż dotychczas, ponieważ w związku z zagrożeniem spowodowanym wirusem SARS-CoV-2 TSUE ograniczył swoją działalność, a NSA począwszy od 16 marca odwołał zaplanowane rozprawy. W związku z tym, w niniejszym wydaniu Przeglądu prezentujemy orzeczenia TSUE i NSA wydane we wcześniejszym okresie, które mogą zainteresować podatników.

Wybrane orzeczenia TSUE i NSA

W czasie kryzysu ekonomicznego warto pamiętać o uldze na złe długi – polskie przepisy ograniczają możliwość jej stosowania, jednak z pomocą przychodzi orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE

Zgodnie z polskimi przepisami ustawy o VAT podatnik może skorzystać z ulgi na złe długi (skorygować swój podatek należny od sprzedaży). Przepisy te wyłączają jednak taką możliwość, jeżeli nabywca nie był zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, jest w trakcie restrukturyzacji, upadłości lub likwidacji. Wiele jednak wskazuje na to, że takie ograniczenia są niezgodne z dyrektywą VAT.

Zgodnie bowiem z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości UE ulga na złe długi (prawo do korekty VAT oraz odzyskania podatku) przysługuje niezależnie od tego typu warunków. Taka właśnie linia orzecznicza Trybunału utrwala się coraz wyraźniej. Już kilka lat temu przejawy takiego podejścia zostały zaprezentowane w wyroku z 23 listopada 2017 r. (C-246/16). Następnie taki pogląd został potwierdzony w wyroku z 3 lipca 2019 r. (C-242/18), wyroku z 8 maja 2019 r. (C-127/18), czy postanowieniu z 24 października 2019 r. (C-292/19). Podobne sprawy Trybunał będzie rozstrzygał wkrótce (oczekują na rozstrzygnięcie sprawy C-146/19 oraz C-335/19).

Protokół z wcześniejszej kontroli może świadczyć o dobrej wierze podatnika

W orzeczeniach wydanych 21 stycznia 2020 r. (sygn. akt I FSK 323/18, I FSK 970/18 oraz I FSK 1703/19) NSA uznał, że podatnik, u którego wcześniejsze postępowania kontrolne zakończyły się protokołami, w których nie stwierdzono nieprawidłowości, miał prawo zakładać, że kontynuując dotychczasowy model współpracy w transakcjach wewnątrzwspólnotowych z kontrahentami działa zgodnie z prawem.

Spór w sprawie dotyczył późniejszych kontroli rozliczeń VAT, w których organy podatkowe dopatrzyły się zaniżenia VAT należnego od transakcji zadeklarowanych przez spółkę jako wewnątrzwspólnotowe dostawy towarów (WDT). Z ustaleń fiskusa wynikało, że w rzeczywistości towary nie były wywożone z Polski, a zatem podatnik nie był uprawniony do zastosowania w odniesieniu do ich sprzedaży stawki VAT 0%.

Spółka wyjaśniała, że nie była świadoma uczestnictwa w transakcjach wiążących się z nadużyciami w VAT. Podkreślała, że dokonywana przez nią weryfikacja spornych transakcji nie budziła zastrzeżeń podczas wcześniejszych kontroli skarbowych.

NSA zgodził się, ze spółką - skoro zgodnie z protokołami z wcześniejszych kontroli transakcje zostały ocenione jako rozliczone poprawnie, to nie można było odmówić jej dochowania należytej staranności.

Zmiany w prawie

Kasy online odłożone w czasie

Ministerstwo Finansów w komunikacie zamieszczonym na stronie internetowej poinformowało o nowym terminie obowiązkowej instalacji kas online w niektórych branżach. Odroczenie obejmie m.in. sektory gastronomiczny i hotelarski, które do 1 stycznia 2021 r. nie będą musiały korzystać z urządzeń nowego typu.

MF poinformowało, że trwają obecnie prace nad szczegółami odpowiednich regulacji prawnych w tym zakresie.

Stawka VAT 0% oraz zwolnienie z VAT dla wybranych wyrobów medycznych

Podmioty, które chcą przekazać darowiznę wybranych towarów na rzecz walki z COVID-19 mogą korzystać ze stawki 0% przy spełnieniu określonych warunków.

W tym kontekście warto także zwrócić uwagę, że zwolnieniem z VAT został objęty import oraz wewnątrzwspólnotowe nabycie (WNT) wybranych towarów medycznych, które mają być przedmiotem darowizny na cele związane z walką z COVID-19 (zob: rozporządzenie z 7 kwietnia 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień).

Tarcza antykryzysowa w związku z kryzysem wywołanym pandemią koronawirusa SARS-CoV-2

31 marca została ogłoszona tzw. tarcza antykryzysowa, czyli ustawa o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw.

Ponadto, 17 kwietnia 2020 r. podpisana została Ustawa o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, która wprowadza kolejne rozwiązania mające wspierać przedsiębiorców w walce z kryzysem wywołanym COVID-19 lub modyfikuje rozwiązania wprowadzone Tarczą antykryzysową.