The European Banking Authority draws attention to the key risks of money laundering and terrorist financing across the EU

Artykuł

Europejski Urząd Nadzoru Bankowego zwraca uwagę na kluczowe zagrożenia związane z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu w całej UE

Marzec 2021

Europejski Urząd Nadzoru Bankowego (EBA) opublikował opinię1  dotyczącą ryzyka prania pieniędzy i finansowania terroryzmu (ML/TF) i jego wpływu na sektor finansowy Unii Europejskiej. Opinia EBA koncentruje się przede wszystkim na korzystaniu z innowacyjnych usług finansowych. Ponadto EBA zwraca uwagę na ryzyko ML/FT w szerszym kontekście, takim jak pandemia COVID-19. W opinii przedstawiono również zalecenia dla organów właściwych w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy.

Niektóre z zagrożeń zidentyfikowanych w opinii, takie jak ryzyko związane z walutami wirtualnymi i innowacyjnymi usługami finansowymi, były już poruszane we wcześniejszych opiniach EBA. Na niektóre zwrócono uwagę po raz pierwszy, m.in. na udział instytucji finansowych w rozpoznawaniu przestępstw podatkowych. EBA podkreślił również kwestię tendencji do ograniczania postrzegania ryzyka, co jest istotne z punktu widzenia przeciwdziałania praniu pieniędzy. Dokument przygotowany przez EBA jest skierowany do instytucji finansowych, nadzorczych oraz zawiera wytyczne sektorowe skierowane do m.in. platform crowdfundingowych czy kantorów wymiany walut.

EBA kolejny raz zwrócił uwagę na zagrożenia dotyczące ML/TF związane z pandemią COVID-19, wynikające przede wszystkim z wpływu pandemii na zdolność instytucji obowiązanych do zapewnienia odpowiedniego poziomu zgodności z przepisami AML. Zgodnie z opinią EBA ryzyko AML powinno być w tym kontekście na bieżąco monitorowanie, a działania powinny być podejmowane niezwłocznie. Również Generalny Inspektor Informacji Finansowej (GIIF) zwraca uwagę na możliwość wykorzystania pandemii do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, wskazując m.in. na zwiększone wykorzystanie wirtualnych schematów, jako metod maskowania środków, wzrost przepływów gotówkowych, wykorzystanie struktur korporacyjnych w celu nieuczciwego pozyskania środków pomocowych lub ukrywania funduszy poprzez wskazanie niewypłacalności oraz przeniesienie działalności do biznesów o wysokiej płynności2.

Na szczególną uwagę zasługuje kwestia identyfikacji faktycznego właściciela klienta korporacyjnego instytucji finansowej. Poza samą identyfikacją takiej osoby / osób, EBA wskazuje na konieczność ustalenia czy struktura własnościowa klienta nie jest nadmiernie złożona lub niejasna, oraz oceny czy osoba niewymieniona jako właściciel nie sprawuje faktycznej kontroli nad klientem. Weryfikacja nie powinna opierać się wyłącznie na krajowym rejestrze beneficjentów rzeczywistych3. EBA wskazuje dodatkowe źródła informacji takie jak inne rejestry publiczne, statut, raporty roczne, sprawozdania finansowe. Wyzwaniem są również sytuacje, w których spółka posiada złożoną strukturę właścicielską zawierającą podmioty zagraniczne.

Podobne podejście prezentuje polski ustawodawca, wskazując w Ustawie o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu4  na nietypową lub nadmiernie złożoną strukturę własnościową klienta, jako czynnik mogący podwyższać ryzyko ML/TF. W noweli ustawy5  określono również brak możliwości polegania jedynie na informacjach zawartych w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych do identyfikacji i weryfikacji tożsamości beneficjenta rzeczywistego6.

Przeprowadzenie szczegółowej analizy struktury właścicielskiej może być niemożliwe bez znajomości i dostępu do specjalistycznych baz danych i bez praktycznej wiedzy w obszarze wywiadu gospodarczego7.

Jako Deloitte, zachęcamy do korzystania z interaktywnego narzędzia8  przygotowanego przez EBA. Narzędzie wspiera identyfikację ryzyka ML dla poszczególnych rodzajów instytucji wskazanych w opinii i uwzględnia różne czynniki ryzyka. Podczas analizy czynników ryzyka związanych z obecną sytuacją, pomocne będą również w m.in. Oświadczenie przewodniczącego FATF9, Raport FATF dotyczący Związanego z COVID-19 ryzyka ML/TF10, komunikaty Europejskiego Banku Centralnego11  oraz raporty FinCEN, dotyczące ryzyk sektorowych12.

Zapraszamy również do zapoznania się z dodatkowymi informacjami dotyczącymi usług Deloitte w obszarze przeciwdziałania praniu pieniędzy na naszej stronie internetowej13.

Przypisy:

[1] EBA
[2] GOV.PL - komunikat 23
[3] Identyfikacja beneficjenta rzeczywistego
[4] Dz.U. 2018 poz. 723
[5] Sejm.gov
[6] Sejm.gov
[7] Usługi wywiadu gospodarczego
[8] Tools EBA
[9] Documents - Financial Action Task Force (FATF) (fatf-gafi.org)
[10] COVID-19-RELATED ML/TF RISKS AND POTENTIAL POLICY RESPONSES (fatf-gafi.org)
[11] FAQs on ECB supervisory measures in reaction to the coronavirus (europa.eu)
[12] Coronavirus | FinCEN.gov
[13] AML – Przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu
[14] EBA Europa

Czy ta strona była pomocna?