Jak zabezpieczyć i zapewnić ciągłość biznesu w dobie COVID-19

Poniżej przedstawiamy kilka wskazówek, które pozwolą zweryfikować naszą sytuację i przygotować plan na najbliższy, zapewne niejednokrotnie burzliwy czas.
 

Płynność to podstawa - analiza aktualnej sytuacji finansowej i operacyjnej

W pierwszej kolejności powinniśmy realistycznie ocenić kondycję finansową przedsiębiorstwa, a także możliwości generowania przychodów w najbliższym czasie. Dbałość o utrzymywanie płynności przedsiębiorstwa jest obowiązkiem każdego managera, o czym w szczegółach poniżej. W kontekście naszych możliwości operacyjnych trzeba mieć na uwadze wprowadzenie stanu zagrożenia epidemiologicznego i związanych z nim obostrzeń. Kluczowym jest monitorowanie komunikatów rządowych na bieżąco, bowiem istotne zmiany zostają wprowadzane dosłownie z dnia na dzień.

Po dokonaniu tej analizy, niezbędne jest każdorazowe zadanie sobie pytania, czy nasza firma utrzymuje płynność finansową oraz czy w niedługim czasie może pojawić się zagrożenie jej utraty. Jest to o tyle istotne, że zaistnienie takiego stanu determinuje obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub wszczęcia sądowego postępowania restrukturyzacyjnego.
 

Czy nie stałem się niewypłacalny?

O takiej sytuacji możemy mówić, kiedy albo utraciliśmy zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, albo zobowiązania pieniężne przekraczają wartość majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące.

W aktualnej sytuacji zapewne pierwsza z przesłanek będzie odgrywała główną rolę. Co do zasady – zgodnie z domniemaniem prawnym - przyjmuje się, że została spełniona, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące. Termin ten liczy się od daty, kiedy najstarsze z niezapłaconych zobowiązań stało się wymagalne.

Zatem nasze dalsze działania powinny być determinowane poprzez to, w jakiej obiektywnie sytuacji się znajdujemy. Pamiętajmy, im szybciej podejmiemy środki naprawcze tym większa szansa ich powodzenia.
 

Negocjacje z kontrahentami i bankami

Po ustaleniu możliwości finansowych na najbliższy czas, warto skontaktować się z najbliższymi i zaufanymi kontrahentami, w tym również z instytucjami finansującymi. Naszym priorytetem powinno być: ustalenie, w jakim stopniu możemy liczyć na spłatę naszych należności przez kontrahentów, renegocjacja spłaty zobowiązań z wierzycielami, potencjalnie ubieganie się o refinansowanie, czasem warto rozważyć pozyskanie inwestora.
 

Parasol ochronny restrukturyzacji sądowej

W przypadku, gdy po analizie finansowej naszego przedsiębiorstwa dojdziemy do wniosku, że nasza płynność finansowa jest zagrożona, możemy rozważyć złożenie wniosku o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego. Prawo restrukturyzacyjne przewiduje cztery rodzaje postępowań: postępowanie o zatwierdzenie układu, przyspieszone postępowanie układowe, postępowanie układowe oraz postępowanie sanacyjne.

Każde z wymienionych wyżej procedur ma pewne cechy charakterystyczne, które w zależności od sytuacji konkretnego podmiotu mogą być uznane za korzystniejsze w odniesieniu do pozostałych. Co do zasady każde z postępowań pozwala wstrzymać egzekucję w zakresie wierzytelności powstałych przed otwarciem postępowania, ograniczyć możliwość wypowiedzenia umów wierzycielom (np. najmu lokalu, w którym prowadzimy działalność, dzierżawy, kredytu), rozłożyć spłaty wierzytelności w czasie lub nawet zredukować zadłużenie. Najszerszą ochronę przed wierzycielami daje postępowanie sanacyjne, które przewiduje możliwość odstąpienia od niekorzystnych kontraktów, redukcji zatrudnienia, a także szeroką ochronę przed egzekucją wierzycieli także zabezpieczonych na majątku dłużnika hipoteką, czy zastawem.

Zatem postępowania restrukturyzacyjne w aktualnej sytuacji jawią się, jako rozwiązanie dla firm, które czasowo potrzebują ochrony przed wierzycielami, a jednocześnie chcą się zreorganizować adekwatnie do aktualnej sytuacji gospodarczej, aktualnych potrzeb i możliwości.
 

Utracona płynność finansowa

W przypadku, gdy na pytanie czy opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące, odpowiemy twierdząco, lub spodziewamy się że w najbliższym czasie to się stanie – należy podjąć działania mające na celu wszczęcie sądowego postępowania restrukturyzacyjnego lub złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości. Jest to, bowiem obowiązek ciążący na każdym, kto na podstawie ustawy, umowy spółki lub statutu ma prawo do prowadzenia spraw dłużnika i do jego reprezentowania, samodzielnie lub łącznie z innymi osobami (nie dotyczy prokurenta). Na złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub doprowadzenie do wszczęcia postępowania restrukturyzacyjnego mamy 30 dni od dnia, w którym straciliśmy płynność finansową i nie jesteśmy w stanie regulować swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. W braku dopełnienia tego obowiązku, osoby, na których on spoczywa, narażają się na bezpośrednią odpowiedzialność odszkodowawczą względem wierzycieli, sankcje w postaci np. zakazu prowadzenia działalności gospodarczej czy pełnienia funkcji zarządczej u innego przedsiębiorcy, czy wreszcie na odpowiedzialność karną zagrożoną karą grzywny, ograniczenia wolności czy nawet pozbawienia wolności do jednego roku.
 

Utrata płynności a koronawirus SARS-CoV-2

Wystąpienie problemów finansowych ze względu na panującą epidemie koronawirusa SARS-CoV-2 co do zasady nie zwalnia od obowiązku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Aktualne to pozostaje bez względu na to, jak epidemia wpłynęła na działalność naszą i naszych kontrahentów. Co jednak, gdy osoba zobowiązana do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości zostanie zarażona koronawirusem SARS-CoV-2? Co do zasady i taka okoliczność nie zwalnia jej z ciążącego na niej obowiązku. Opóźnienie w złożeniu wniosku może być usprawiedliwione przez okoliczności obiektywnie uniemożliwiające wypełnienie tego zobowiązania w terminie np. pobyt w szpitalu czy przymusowa kwarantanna połączona z brakiem możliwości ustanowienia pełnomocnika. Każda z takich sytuacji powinna być analizowana indywidualnie, zaś samo powołanie się na panującą epidemię może okazać się niewystarczające.

Podsumowanie

Aktualna sytuacja pewnie jeszcze nie raz nas zaskoczy, jednak warto już teraz analizować jej potencjalne konsekwencje. Istotna jest bieżąca analiza finansowa oraz skoordynowane i przemyślane działania restrukturyzacyjne, w szczególności renegocjacje kontraktów, których wykonywanie może okazać się utrudnione w „powirusowej epoce”. W razie zaistnienia takiej potrzeby z pomocą przyjdą sądowe postępowania restrukturyzacyjne, które odpowiednio wcześnie zainicjowane – mogą uchronić przedsiębiorców przed utratą płynności finansowej. I wreszcie - im szybsza reakcja, tym większa szansa na sukces podejmowanych działań.