Wyrok Trybunału Konstytucyjnego – niepokojące orzeczenia NSA

Jak już informowaliśmy (zobacz Ekspres RET 1/2018: Wyrok Trybunału Konstytucyjnego – pierwsze problemy) uznanie przez Trybunał Konstytucyjny (dalej: TK), że opodatkowanie jako budowli obiektów budowlanych o cechach budynku jest niekonstytucyjne nie zakończyło sporów podatników z organami podatkowymi.

Potwierdzeniem powyższego są wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej: NSA) z dnia 8 maja 2018 r. (sygn. II FSK 1281/16, II FSK 1281/16, II FSK 331/17, II FSK 1296/16, II FSK 1162/16, II FSK 1297/16.), w których uznano, że budynki mogą być opodatkowane jako budowle.

W przedmiotowych orzeczeniach spór dotyczył sposobu opodatkowania silosów na cukier. Obiekty te posiadają wszelkie ustawowe cechy budynku (trwały związek z gruntem, fundamenty, przegrody budowlane i dach). NSA wskazał jednak, że są one budowlami (zbiorniki). W ustnych motywach rozstrzygnięć NSA uznał, że decydujące znaczenie przy podatkowej kwalifikacji obiektów budowlanych mają względy funkcjonalne, a nie cechy konstrukcyjne.

Powyższe orzeczenia wydają się być sprzeczne z wytycznymi TK, który uznał, że kierowanie się względami pozaprawnymi (niewynikającymi wprost z ustawowych definicji budynku lub budowli) jest niedopuszczalne przy ustalaniu sposobu opodatkowania obiektów budowlanych. Do takich zakazanych przez TK przesłanek można zaliczyć funkcję, przeznaczenie, wyposażenie oraz sposób i możliwość wykorzystania obiektu budowlanego.

Wydaje się wysoce prawdopodobne, że omawiane orzeczenia NSA zostaną wykorzystane przez organy podatkowe w postępowaniach podatkowych wobec podatników, którzy próbują dochodzić nadpłaty w podatku od nieruchomości na podstawie wyroku TK. Stanowisko NSA może znaleźć zastosowanie w sporach o opodatkowanie innego rodzaju obiektów niż silosy na cukier (np. stacji transformatorowych, stacji redukcyjno-pomiarowych gazu, oczyszczalni ścieków i wszystkich innych obiektów, które mają cechy budynków a były przed podatników traktowane jako budowle).