Przegląd podatkowy: VAT

Artykuł

Przegląd podatkowy: VAT

Wybrane orzeczenia TSUE i NSA oraz zmiany w zakresie VAT

Wydanie 10/2022 | 26 października 2022 r.

„Przegląd podatkowy: VAT” prezentuje wybrane najświeższe orzeczenia sądów administracyjnych i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, które mogą mieć istotny wpływ na Państwa działalność. To także najważniejsze i najświeższe informacje dotyczące zmian w zakresie VAT.

Wybrane orzeczenia TSUE i NSA

Umowa może być uznana za fakturę (wyrok TSUE z 29 września 2022 r., C-235/21)

W stanie faktycznym sprawy dwie spółki słoweńskie zawarły umowy dotyczące leasingu zwrotnego nieruchomości. Jedną stroną umowy była spółka sprzedająca rzeczoną nieruchomość, drugą zaś instytucja finansowa, która ją kupiła i oddawała tej pierwszej w leasing. W umowie strony określiły wysokość wynagrodzenia instytucji finansującej, wskazując jednocześnie kwotę podatku VAT wynikającego z tego wynagrodzenia. Instytucja finansowa nie wystawiła faktur z tytułu swojej usługi.

Słoweńskie organy podatkowe uznały jednak, że sama umowa zawiera wystarczające dane, aby uznać ją za fakturę. Określała ona bowiem wysokość wynagrodzenia wraz z wyraźną wzmianką o kwocie VAT. Organy uznały tym samym, że instytucja finansowa jest zobowiązana do zapłaty podatku z tytułu wykazania VAT w umowie – czyli na podstawie słoweńskiego odpowiednika art. 203 Dyrektywy VAT (zgodnie z tym przepisem każda osoba, która wykazuje VAT na fakturze, jest zobowiązana do zapłaty VAT).

Trybunał Sprawiedliwości UE co do zasady zgodził się z organami podatkowymi. Uznał on w szczególności, że umowę można uznać za fakturę, jeżeli zawiera ona kwotę podatku VAT oraz inne kluczowe jej elementy. Aby dokument mógł zostać uznany za fakturę nie jest istotne czy zawiera nazwę „faktura”.

Wnioski praktyczne

Choć praktyczne implikacje związane z tym wyrokiem będą zależały od podejścia polskich organów podatkowych i sądów, wydaje się on istotny z punktu widzenia oceny ryzyk związanych z umowami zawieranymi przez polskich podatników. Może on również potencjalnie skutkować poważnymi komplikacjami, ponieważ z wystawieniem faktury (a w świetle omawianego wyroku być może wraz z zawarciem umowy) wiąże się np. powstanie obowiązku podatkowego. Dodatkowo powstają pytania – jeśli umowa istnieje już w obrocie, to czy wystawienie faktury powoduje zastosowanie przepisów o „pustych fakturach”, czy też w jaki sposób taka faktura-umowa powinna zostać skorygowana oraz ujęta w JPK_V7. Te ryzyka i pytania należy mieć na uwadze projektując postanowienia umowne. Jednocześnie, jak się wydaje, w Polsce problem ten powinien mieć mniejsze znaczenie po wprowadzeniu obowiązkowego stosowania Krajowego Systemu e-Faktur.

Korzystanie z zaplecza podmiotu trzeciego nie musi prowadzić do powstania FE (wyrok NSA z 11 października 2022 r., I FSK 396/21)

Sprawa dotyczyła zagranicznej spółki zarejestrowanej w Polsce dla celów VAT, która poprzez platformę internetową zajmuje się handlem m.in. odzieżą. Sprzedaż realizuje na rzecz użytkowników platformy z różnych krajów i jest ona realizowana przy wykorzystaniu magazynów niebędących własnością spółki, m.in. położonych w Polsce.

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej spółka wyjaśniła, że w odniesieniu do towarów znajdujących się w magazynach w Polsce nabywa usługi logistyczne dotyczące np. pakowania i wysyłki towarów, czy też obsługi zwrotów. Podkreśliła jednocześnie, że na terytorium Polski nie posiada ani nie wynajmuje nieruchomości służących do wykonywania działalności gospodarczej, jakichkolwiek istotnych aktywów, nie posiada przedstawiciela działającego na jej rzecz, w szczególności upoważnionego do podejmowania istotnych decyzji, a także nie zatrudnia pracowników. Spółka wskazała, że usługodawcy są niezależni w organizacji prac magazynowych i dysponowaniu powierzchniami magazynowymi. Ona sama ma prawo do inspekcji magazynów tylko w stopniu umożliwiającym kontrolę zgodności świadczonych przez usługodawcę usług z umową i obowiązującymi przepisami.

Spółka chciała potwierdzić, że nabywane przez nią usługi logistyczne nie podlegają VAT w Polsce. Organy podatkowe uznały jednak, że spółka posiada w Polsce stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, a jej model funkcjonowania w Polsce oznacza spełnienie warunków posiadania odpowiedniego zaplecza technicznego i personalnego. Zwróciły uwagę, że zaplecze usługodawców służy wyłącznie do wykonywania usług na rzecz spółki.

Zarówno sąd I instancji, jak i NSA nie podzieliły oceny organów podatkowych. NSA podkreślił, że mówiąc o posiadaniu zaplecza technicznego i personalnego, istotne jest posiadanie uprawnienia do dysponowania nim w sposób podobny do władztwa nad własnym zapleczem. W omawianej sprawie NSA ocenił, że wpływ spółki na działalność usługodawców nie był wystarczający, by móc określić na tej podstawie jej stałe miejsce prowadzenia działalności w Polsce. W ocenie NSA przyjęcie stanowiska organów podatkowych skutkowałaby tym, że praktycznie w każdym przypadku współpracy obejmującym świadczenie usług mielibyśmy do czynienia ze stałym miejscem prowadzenia działalności gospodarczej, a przy okazji dużą niepewnością na rynku gospodarczym.

Orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-333/20

Stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w podatku VAT

Dowiedz się więcej

Wnioski praktyczne

Wyrok NSA jest szczególnie istotny dla zagranicznych przedsiębiorstw, dla których świadczone są usługi logistyczne przez polskich usługodawców, szczególnie będących podmiotami z tej samej grupy. Zagadnienie stałego miejsca prowadzenia działalności każdorazowo wymaga analizy w oparciu o konkretny stan faktyczny. Jednakże w świetle tego wyroku, aby uznać, iż zagraniczny podmiot dysponuje w Polsce zapleczem personalnym kluczowe jest ustalenie, że posiada on odpowiednio duży wpływ na zaplecze techniczne i personalne podmiotu, z którym współpracuje. Omawiane orzeczenie to kolejne pozytywne dla podatników rozstrzygnięcie wydane po wyroku TSUE w sprawie C-333/20 (Berlin Chemie A. Menarini SRL).

Zmiany w prawie

Ministerstwo Finansów przedstawiło objaśnienia podatkowe w zakresie grup VAT

Objaśnienia podatkowe w zakresie grup VAT z 11 października 2022 r. odnoszą się do przepisów, które będą obowiązywały od 1 stycznia 2023 r. i wprowadzą rozwiązanie pozwalające podatnikom na utworzenie grupy VAT. Objaśnienia dotyczą m.in. warunków utworzenia grupy VAT, zasadach rozliczeń w trakcie funkcjonowania grupy, jak i zagadnieniach związanych z zakończeniem działalności przez grupę VAT.

 

Przedłużenie tarczy antyinflacyjnej z podpisem Prezydenta

21 października 2022 r. Prezydent podpisał ustawę z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Zgodnie z jej przepisami tzw. tarcza antyinflacyjna ma zostać przedłużona do końca roku. Oznacza, to, że obniżone stawki VAT m.in. na:

  • olej napędowy, biokomponenty stanowiące samoistne paliwa, benzynę silnikową, gaz skroplony LPG – do stawki 8%;
  • energię elektryczną – do stawki 5%;
  • żywność i napoje objęte stawką 5% - do stawki 0%;

będą obowiązywały do końca 2022 r.

 

Wyłączenie z opodatkowania podatkiem od sprzedaży detalicznej również zostanie przedłużone

Wspomniana powyżej ustawa przewiduje również przedłużenie do końca 2022 r. obowiązywania wyłączenia od opodatkowania sprzedaży detalicznej podatkiem od sprzedaży detalicznej określonych benzyn silnikowych, olejów napędowych, biokomponentów stanowiących samoistne paliwa oraz gazów przeznaczonych do napędu silników spalinowych.

 

Kasy fiskalne na myjniach od 1 lutego 2023 r.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 29 września 2022 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących, obowiązek ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących usług mycia, czyszczenia samochodów i podobnych usług (PKWiU 45.20.30.0), w tym przy użyciu urządzeń obsługiwanych przez klienta, które w systemie bezobsługowym przyjmują należność w bilonie lub banknotach, lub innej formie (bezgotówkowej), ma wejść w życie 1 lutego 2023 r. (początkowo projekt zakładał, że 1 kwietnia 2023 r.).

Grupa VAT

Wsparcie w analizie możliwości utworzenia i wdrożenia Grupy VAT

Dowiedz się więcej

Podcast Podatki/Prawo: Grupy VAT – na czym polega to rozwiązanie?

Czy jest to ułatwienie dla podatników?

Grupy VAT to instytucja funkcjonująca już w kilkunastu krajach Unii Europejskiej. W Polsce będzie obowiązywać od 1 stycznia 2023 r. na podstawie Dyrektywy zakładającej możliwość konsolidacji rozliczeń VAT pomiędzy różnymi podatnikami tego podatku. Główna idea polega na połączeniu kilku podatników VAT w jeden „organizm”.

Wysłuchaj podcastu

 

Czy ta strona była pomocna?