Przegląd podatkowy: VAT

Artykuł

Przegląd podatkowy: VAT

Wybrane orzeczenia TSUE i NSA oraz zmiany w zakresie VAT

Wydanie 3/2023 | 17 maja 2023 r.

„Przegląd podatkowy: VAT” prezentuje wybrane orzeczenia NSA i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, które mogą mieć istotny wpływ na Państwa działalność. To także najważniejsze i najświeższe informacje dotyczące zmian w zakresie VAT.

Wybrane orzeczenia TSUE i NSA

Ładowanie samochodu elektrycznego to dostawa towarów, a nie świadczenie usług (wyrok TSUE z 20 kwietnia 2023 r., C-664-21)

Polska spółka planuje prowadzić działalność polegającą na udostępnieniu stacji ładowania pojazdów elektrycznych oraz sprzedaż energii elektrycznej poprzez te urządzenia. Świadczenie podatnika ma obejmować udostępnienie urządzeń do ładowania, przepływ sprzedawanej energii, wsparcie techniczne, a także udostępnienie platformy elektronicznej umożliwiającej rezerwację konektora oraz dostęp do historii transakcji. Na tym tle powstał spór dotyczący klasyfikacji tego świadczenia jako dostawy towaru (energii elektrycznej), czy też jako świadczenia usług (obejmujących całość oferowanych świadczeń).

Trybunał Sprawiedliwości UE nie miał zasadniczych wątpliwości: transakcja taka to dostawa towaru w postaci energii elektrycznej. Pozostałe elementy świadczenia towarzyszące ładowaniu energii są pomocnicze. Udostępnienie urządzeń ładujących, wsparcie techniczne, udostępnienie aplikacji to tylko elementy umożliwiające lepsze skorzystanie z dostawy energii.

Gminy montując odnawialne źródła energii na budynkach mieszkańców lub usuwając z nich azbest nie działają jako podatnicy VAT (wyroki TSUE z 30 marca 2023 r., C-612/21 oraz C-616/21)

Trybunał Sprawiedliwości wydał przełomowe wyroki dla rozliczeń w VAT polskich gmin. Zgodnie z nimi odpłatny montaż OZE na budynkach mieszkańców oraz usuwanie azbestu z takich budynków przez gminę nie stanowi jej działalności gospodarczej i nie podlega opodatkowaniu VAT.

 

Zniszczenie lub zutylizowanie nieprzydatnych towarów nie wiąże się z korektą podatku naliczonego – jednak pod pewnymi warunkami (wyrok TSUE z 4 maja 2023 r., C-127/22)

Bułgarska spółka świadczyła usługi telekomunikacyjne. W tym celu nabywała różnorodne urządzenia elektroniczne, a od tych nabyć odliczała VAT. Część z tych urządzeń po pewnym czasie ulegała zużyciu, stawała się przestarzała lub nieprzydatna. W rezultacie niektóre aktywa podlegały utylizacji. W świetle prawa bułgarskiego organy podatkowe uważały, że takie wycofanie aktywów z działalności wiąże się z koniecznością korekty podatku naliczonego.

Trybunał nie zgodził się z takim stanowiskiem. Uznał, że utylizacja zużytego sprzętu nie wiąże się z koniecznością korekty VAT naliczonego. Sąd unijny wskazał pewne warunki wpływające na brak konieczności takiej korekty, w szczególności, gdy:

  • „wspomniane dobro obiektywnie utraciło wszelką użyteczność w ramach działalności gospodarczej podatnika”,
  • zutylizowanie aktywów było prawidłowo udowodnione,
  • a utylizacja wiązała się z „nieodwracalnym zniknięciem tego składnika majątkowego”.

Wyroki TSUE w sprawie VAT od OZE i azbestu w jednostkach samorządu terytorialnego

„Strefa samorządu – podatki i prawo w JST” (7/2023) z 30 marca 2023 r.

Dowiedz się więcej

Organizując rozrywki dla pracowników i ich bliskich, spółka nie działa w charakterze podatnika VAT (wyrok NSA z 6 kwietnia 2023 r., I FSK 239/20)

Sprawa dotyczyła spółki zajmującej się produkcją wyrobów tartacznych. W swoim wniosku o wydanie interpretacji wyjaśniła, że organizuje różnorodne rozrywki dla pracowników, członków ich rodzin oraz innych osób. W związku z tym nabywa usługi kulturalne, transportowe i gastronomiczne, a uczestnicy nie są obciążani opłatami. Spółka nie wykluczała, że takie inicjatywy mogą pozytywnie wpływać na integrację pracowników, czy ich motywację do pracy, ale nie był to cel organizacji przez nią tych wydarzeń. We wniosku o wydanie interpretacji wskazała, że zaspokajanie potrzeb pracowników wynika z jej dobrej woli, nie jest finansowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, a nieobowiązkowy charakter spotkań przemawia w jej ocenie za tym, że służą one w głównej mierze zaspokojeniu prywatnych potrzeb osób korzystających.

Spółka uważała, że usługi świadczone przez nią na rzecz pracowników i innych osób biorących udział w organizowanych przez nią wydarzeniach stanowią podlegające VAT nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste pracowników, a jej samej przysługuje prawo do odliczenia VAT z faktur dotyczących m.in. usług transportowych, biletów do kina, na basen, czy cateringu.

Dyrektor KIS nie zgodził się z tym stanowiskiem uznając, że spółka nie powinna opodatkowywać VAT tych usług, a jednocześnie nie przysługuje jej prawo do odliczenia VAT. Jednak Sąd I instancji uchylił tę interpretację stwierdzając, że bezpłatne rozrywki organizowane przez spółkę nie służą jej celom gospodarczym i podlegają VAT. Sąd przyznał, że zazwyczaj czynności opodatkowane wpisują się w działalności gospodarczą, ale jego zdaniem nie należy odmawiać odliczenia VAT, gdy przepisy nakazują opodatkowanie VAT nieodpłatnego świadczenia usług na cele prywatne pracowników.

NSA uchylił wyrok Sądu I instancji. Wyjaśnił, że przepis dotyczący opodatkowania nieodpłatnego świadczenia usług należy odnosić do przypadków, w których podatnik świadczy usługi objęte jego działalnością gospodarczą, ale czyni to nieodpłatnie na prywatne cele pracowników. Zrównanie takiego świadczenia ze świadczeniem odpłatnym ma zapobiegać powstawaniu uprzywilejowanej, nieopodatkowanej VAT konsumpcji. Natomiast nabywając i świadcząc usługi wyłącznie na cele prywatne pracowników, pracodawca nie działa w ogóle jako podatnik VAT, przez co nie podlega opodatkowaniu VAT, ale też nie korzysta z prawa do odliczenia.

Brak pełnego odliczenia VAT dla fundacji prowadzącej odpłatną działalność wpisującą się w jej cele statutowe (wyrok NSA z 12 kwietnia 2023 r., I FSK 498/20)

Sprawa dotyczyła fundacji prowadzącej działalność ewangelizacyjną, która zorganizowała odpłatne rekolekcje. Wpływy z biletów pokryły tylko część kosztów wydarzenia, a reszta została sfinansowana np. z darowizn. Wydatki fundacji obejmowały m.in. wynajem miejsca wydarzenia, jego obsługę czy wynagrodzenie prelegentów. We wniosku o wydanie interpretacji chciała potwierdzić, że przysługuje jej prawo do pełnego odliczenia VAT od kosztów udokumentowanych fakturami VAT. Organizacja argumentowała, że poniesione wydatki są związane z jej działalnością gospodarczą, którą zgodnie ze statutem może prowadzić w rozmiarach służących realizacji jej celów.

Organ podatkowy stwierdził jednak, że wydarzenie zorganizowane przez fundację służyło zarówno jej działalności gospodarczej, jak i realizacji celów statutowych. W konsekwencji fundacja powinna ustalić proporcję, w jakiej przysługuje jej prawo do odliczenia VAT. Innego zdania był Sąd I instancji, który uznał, że wskazane przez fundację wydatki można bezpośrednio powiązać z działalnością opodatkowaną VAT, a więc z organizacją płatnego wydarzenia, za które sprzedawano bilety.

NSA przyznał rację Dyrektorowi KIS. Wskazał, że fundacje realizują przede wszystkim swoje cele statutowe i nie można abstrahować od tego wymiaru ich działalności. Organizacja spotkania objętego pytaniem fundacji nie służyła tylko działalności gospodarczej i uzyskaniu dochodów ze sprzedaży biletów, ale przede wszystkim realizacji głównych celów fundacji. Przyjęcie takiej perspektywy prowadzi z kolei do wniosku, że zgodnie z zasadami VAT fundacja nie może odliczyć VAT od zakupów i wydatków poniesionych w celu zorganizowania tego wydarzenia, pomijając te aspekty swojej działalności, które nie podlegają VAT lub są z niego zwolnione.

Zmiany w prawie

Przepisy dotyczące obligatoryjnego KSeF przyjęte przez rząd

Z przyjętego przez rząd projektu ustawy wynika, że co do zasady od lipca 2024 r. wszyscy podatnicy będą zobligowani do wystawiania faktur w formie ustrukturyzowanej za pośrednictwem Krajowego Systemu e-Faktur. Przyjęta wersja nowelizacji potwierdza zmiany przewidziane w projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, o którym pisaliśmy w marcu 2023 r. Aktualne projekt będzie rozpatrywany przez Sejm. 

Alert podatkowy: Nowy projekt przepisów dot. obowiązkowych e-faktur ustrukturyzowanych

Najważniejsze zmiany w projekcie ustawy dot. e-faktur

Alert podatkowy z 20 marca 2023 r.

Dowiedz się więcej
Document

Odyseja KSeFiczna: jak obrać właściwy kurs?

Przewodnik po najważniejszych kwestiach związanych z KSeF i e-fakturami

Pobierz przewodnik

Senat przyjął nowelizację przepisów SLIM VAT 3

Zgodnie z zapowiedziami Ministerstwa Finansów pakiet zmian w przepisach ma na celu uproszczenie regulacji dot. rozliczeń dokonywanych przez podatników VAT. Większość przepisów w tym zakresie ma wejść w życie 1 lipca 2023 r.

SLIM VAT 3

Jakie uproszczenia czekają podatników?

Alert podatkowy z 11 sierpnia 2022 r.

Dowiedz się więcej
Czy ta strona była pomocna?