Przegląd podatkowy: VAT

Artykuł

Przegląd podatkowy: VAT

Wybrane orzeczenia TSUE i NSA oraz zmiany w zakresie VAT

Wydanie 05/2021 | 19 maja 2021 r.

„Przegląd podatkowy: VAT” prezentuje wybrane orzeczenia sądów administracyjnych i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, które mogą mieć istotny wpływ na Państwa działalność. To także najważniejsze i najświeższe informacje dotyczące zmian w zakresie VAT.

Informujemy, że w związku z zagrożeniem spowodowanym wirusem SARS-CoV-2 odwołane zostały zaplanowane rozprawy, a NSA kontynuuje działalność orzeczniczą w ograniczonym zakresie na posiedzeniach niejawnych. W związku z tym, w niniejszym wydaniu Przeglądu prezentujemy orzeczenie NSA wydane we wcześniejszym okresie, które może zainteresować podatników.

Wybrane orzeczenia TSUE i NSA

Sprzedaż posiłków na wynos to dostawa towaru, a konsumpcja na miejscu to usługa restauracyjna (wyrok TSUE z 22 kwietnia 2021 r., C-703/19)

TSUE wydał wyrok w sprawie sprzedaży dań w placówkach szybkiej obsługi, która już od dłuższego czasu budziła spory pomiędzy polskimi podatnikami a fiskusem.

Więcej na ten temat pisaliśmy w alercie poświęconym temu wyrokowi.

 

Oprocentowanie od opóźnionych zwrotów VAT jest należne nawet w przypadku braku krajowych przepisów (wyrok TSUE z 12 maja 2021 r., C-844/19)

Austriaccy podatnicy wnioskowali o zwrot podatku VAT. W pierwszym wypadku wynikał on z tytułu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym, a w drugim z tytułu korekty podatku należnego „in minus”. Organy podatkowe kwestionowały zasadność zwrotów, lecz po przeprowadzeniu odpowiedniego postępowania okazało się, że są one należne. Jak się jednak okazało, najogólniej ujmując – przepisy austriackie nie przewidywały podstawy prawnej do wypłaty oprocentowania od wypłaconych z opóźnieniem zwrotów podatku.

Trybunał zatem odpowiadał na pytanie, czy takiego oprocentowania podatnik może domagać się bezpośrednio na podstawie prawa unijnego, nawet jeżeli takiego mechanizmu nie przewiduje prawo krajowe.

Trybunał orzekł, że w istocie oprocentowanie jest należne nawet wtedy, gdy przepisy krajowe go nie przewidują. Wynika to z zasady neutralności. Państwo członkowskie jest bowiem zobowiązane do zrekompensowania podatnikowi faktu niedysponowania odpowiednimi kwotami podatku, który powinien był zostać zwrócony.

W jaki sposób organy i sądy krajowe powinny dokonać zwrotu takiego oprocentowania, pozostaje kwestią niedookreśloną. W tym zakresie Trybunał zauważył w szczególności, że „do sądu odsyłającego należy uczynienie wszystkiego, co leży w zakresie jego kompetencji, aby zapewnić pełną skuteczność tych przepisów poprzez dokonanie wykładni prawa krajowego zgodnej z prawem Unii”.

Sprzedaż posiłków na wynos jako dostawa podlegająca niższej stawce VAT

Alert podatkowy (10/2021) | 23 kwietnia 2021 r.

Dowiedz się więcej

Konsekwencje w praktyce

Zgodnie z powyższym orzeczeniem podatnicy mają prawo do zwrotu odsetek od niezwróconego w ustawowym terminie podatku, nawet jeśli podstawy do wypłaty odsetek nie przewidziano w przepisach krajowych. W takiej bowiem sytuacji prawo to może być dochodzone bezpośrednio na podstawie przepisów wspólnotowych.

Zawyżona stawka VAT w sprzedaży na rzecz konsumentów (wyrok NSA z 12 lutego 2021 r., sygn. I FSK 1800/19)

Sprawa dotyczyła spółki, która stosowała zawyżoną stawkę VAT przy sprzedaży na rzecz konsumentów usług wstępu do klubów fitness. Kiedy zdała sobie sprawę z błędu, skorygowała rozliczenia VAT i wniosła o zwrot nadpłaty podatku wynikającej z zawyżenia stawki VAT zawartej w cenie tych usług.

Organy podatkowe zakwestionowały prawidłowość przyjętej przez spółkę metody korekty sprzedaży i odmówiły jej prawa do uzyskania nadpłaty. WSA w Warszawie podzielił tę ocenę. Wskazał, że korekta stawki VAT przez spółkę nie powinna łączyć się ze zwiększeniem ceny netto, a spółka nie może ubiegać się o zwrot nadpłaty, skoro VAT został de facto zapłacony przez nabywców, którzy uiścili jego kwotę w cenie wyświadczonych przez Spółkę usług.

NSA uchylił wyrok Sądu I instancji powołując się na jego wadliwe uzasadnienie i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania przez WSA. Co prawda nie rozstrzygnął jednoznacznie sporu pomiędzy spółką a organami podatkowymi, ale podkreślił, że przesłanką zwrotu nadpłaty nie jest metoda korekty sprzedaży. Zauważył również, że uzależnienie prawa do nadpłaty od poniesienia przez podatnika ciężaru ekonomicznego podatku nie znajduje podstaw w przepisach Ordynacji podatkowej. NSA poddał też w wątpliwość stanowisko, zgodnie z którym zwrot VAT należy się temu, kto faktycznie poniósł ciężar nienależnie zapłaconego podatku. Zwrócił uwagę, że w myśl tego podejścia nienależna kwota podatku pozostawałaby w dyspozycji państwa, ponieważ uprawnienie do zwrotu nadpłaty VAT nie przysługuje konsumentom.

Konsekwencje w praktyce

W komentowanym orzeczeniu NSA nie zajął jednoznacznego stanowiska i ograniczył się do wyliczenia błędów w uzasadnieniu WSA, który ponownie rozpoznając sprawę będzie musiał ustosunkować się do uwag przedstawionych przez sąd wyższej instancji. Jednakże niniejszy wyrok zawiera szereg argumentów, które mogą być wykorzystane przez podatników ubiegających się o zwrot nadpłaty z tytułu zawyżonej stawki VAT przy sprzedaży paragonowej.

Zmiany w prawie

Od lipca kolejne branże zostaną objęte obowiązkiem posiadania kas online

Choć w związku ze stanem epidemii COVID-19 rozporządzenie w sprawie przedłużenia terminów prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii opóźniło wejście w życie przepisów zobowiązujących wybrane grupy podatników do wymiany dotychczas stosowanych kas fiskalnych na kasy online, to już wkrótce do używania nowych urządzeń będą zobligowane kolejne branże.

Obowiązek używania kas online obejmie od 1 lipca 2021 r. podatników, którzy świadczą następujące usługi:

  • fryzjerskie,
  • kosmetyczne i kosmetologiczne,
  • budowlane,
  • w zakresie opieki medycznej świadczone przez lekarzy i lekarzy dentystów,
  • prawnicze,
  • związane z działalnością obiektów służących poprawie kondycji fizycznej – wyłącznie w zakresie wstępu.

Bardziej szczegółowe informacje związane z wprowadzeniem nowych rodzajów kas fiskalnych znajdziecie Państwo m.in. w zamieszczonym na naszej stronie podcaście poświęconym nowym obowiązkom.

Podcast Podatki/Prawo: Kasy online - wprowadzenie nowych rodzajów kas fiskalnych

Kogo dotyczą obowiązki i kiedy należy je wypełnić?

Nagranie z dnia 25 sierpnia 2020 r.

Odsłuchaj nagranie

O tym jak przygotować się na wymianę kas pisaliśmy również przy okazji objęcia obowiązkiem stosowania kas online od 1 stycznia 2021 r. branży hotelarskiej i gastronomicznej.

Kasy online w branży hotelarskiej i gastronomicznej od 1 stycznia 2021 r.

Czy jesteś gotowy na wymianę kas?

Dowiedz się więcej

Rozporządzenie techniczne ws. kas fiskalnych – prace legislacyjne

 

Od początku maja br. nie obowiązuje już dotychczasowe rozporządzenie w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące.

Trwają prace legislacyjne nad wydaniem nowych rozporządzeń w sprawie wymagań technicznych dla kas rejestrujących, zarówno w zakresie kas on-line, jak i kas z elektronicznym zapisem kopii. Jako przepisy techniczne, zostały one poddane procedurze notyfikacji do Komisji Europejskiej, która jeszcze się nie zakończyła.

Jak jednak informuje Ministerstwo Finansów, brak od 1 maja 2021 r. przepisów określających wymagania techniczne dla kas rejestrujących nie wpływa na ważność dotychczas wydanych potwierdzeń o spełnianiu przez nie funkcji i wymagań (kryteriów i warunków) technicznych.

W przypadku kas online nowe rozporządzenie ma umożliwić m.in. wystawianie i wydawanie paragonów w postaci elektronicznej, o czym pisaliśmy w osobnych artykułach.

E-paragony

Nowe rozporządzenie w sprawie wymagań technicznych i warunków dla kas fiskalnych

Dowiedz się więcej
Czy ta strona była pomocna?