Fundusze Europejskie, Fundusz Modernizacyjny i KPO - możliwości niekomercyjnego wsparcia finansowego w 2024 r.

Początek roku to dobry czas dla przedsiębiorców, aby przeanalizować strategiczne plany rozwojowe pod kątem uruchamianych konkursów pozwalających na uzyskanie dofinansowania kosztów projektów mających na celu rozwój działalności, zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii czy podniesienie efektywności energetycznej działalności.

Wśród najciekawszych instrumentów wsparcia należy wskazać:

1. Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG):

• Ścieżka SMART – instrument pozwalający na dofinansowanie kompleksowych projektów rozwojowych i innowacyjnych,
• Kredyt ekologiczny, którego celem jest wsparcie działań prowadzących m.in. do wzrostu efektywności energetycznej oraz poziomu wykorzystania odnawialnych źródeł energii.

2. Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEniKS) oferujący wsparcie:

• inwestycji w OZE w obszarze wytwarzania biometanu i/lub wykorzystania biogazu do produkcji energii,
• inwestycji mających na celu podnoszenie efektywności energetycznej prowadzonej działalności.

3. Fundusz Modernizacyjny, dzięki któremu można obniżyć koszty inwestycji mających na celu:

• budowę instalacji do termicznego przekształcania odpadów,
• wytwarzanie energii elektrycznej z odnawialnych źródeł,
• poprawę efektywności energetycznej.

4. Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO) – konkurs dotyczący wdrażania technologii i innowacji środowiskowych, w tym w szczególności związanych z gospodarką w obiegu zamkniętym (GOZ).

Ścieżka SMART

Terminy naborów:

Nabór dla pojedynczych przedsiębiorstw:

• 27.06.2024 r. – 24.10.2024 r.

Nabór dla konsorcjów:

• 15.12.2023 r. – 08.03.2024 r.
  
• 10.01.2025 r. – 28.03.2025 r.

Wnioskodawcy:

• pojedyncze przedsiębiorstwa – niezależnie od wielkości,
• konsorcja przedsiębiorstw, jednostek naukowych / NGO (liderem zawsze musi być przedsiębiorca).

Rodzaje przedsięwzięć: kompleksowe projekty złożone z jednego lub więcej dostępnych modułów:

• Prace B+R: realizacja prac badawczo – rozwojowych w celu opracowania nowych / ulepszonych produktów i/lub procesów produkcyjnych / usług, innowacyjnych co najmniej w skali Polski.
• Wdrożenie innowacji: wsparcie inwestycji polegających na wdrożeniu wyników prac B+R (własnych lub zakupionych) związanych z opracowaniem innowacyjnych produktów / technologii / usług.
• Infrastruktura B+R: dofinansowanie tworzenia / rozwoju centrum / działu B+R czy laboratorium.
• Cyfryzacja: dofinansowanie kosztów wdrożenia technologii cyfrowych (np. systemy IT do zarządzania magazynem, produkcją).
• Zazielenienie przedsiębiorstw: wsparcie działań mających na celu zmniejszenie poziomu oddziaływania na środowisko, w tym wykorzystanie OZE, analizy śladu węglowego produktów.
• Internacjonalizacja: dofinansowanie kosztów udziału w konferencjach i targach, uzyskanie ochrony praw własności intelektualnej.
• Kompetencje: wsparcie szkoleń pracowników w obszarze rozwiązań wdrażanych w pozostałych modułach.

Każdy projekt musi zawierać przynajmniej moduł obligatoryjny: duży przedsiębiorca zawsze będzie zobowiązany do realizacji modułu B+R, mikro, mali i średni przedsiębiorcy będą mogli wybrać jeden z dwóch modułów obligatoryjnych: B+R lub Wdrożenie innowacji.

Forma wsparcia: dotacja / dotacja warunkowa (dla modułu Wdrożenie innowacji).

Wysokość wsparcia (dla dużych przedsiębiorstw):

• Działalność badawczo – rozwojowa (B+R): do 65% kosztów kwalifikowanych (wysokość wsparcia uzależniona jest od rodzaju prac realizowanych w projekcie).
• Przedsięwzięcia inwestycyjne (regionalna pomoc inwestycyjna): do 50% kosztów kwalifikowanych (wysokość wsparcia jest uzależniona od lokalizacji projektu).
• Przedsięwzięcia dotyczące ochrony środowiska: do 45% kosztów kwalifikowanych (wysokość wsparcia uzależniona jest od rodzaju inwestycji).
• Działalność szkoleniowa: do 50% kosztów kwalifikowanych.

Wysokość wsparcia ulega zwiększeniu o 20 p.p. w przypadku mikro i małych przedsiębiorstw oraz o 10 p.p. w przypadku średnich przedsiębiorstw.

Kredyt ekologiczny

Termin naborów:

• 25.04.2024 r. – 25.07.2024 r.
• 17.10.2024 r. – 30.12.2024 r.

Wnioskodawcy:

• Mikro, mali oraz średni przedsiębiorcy (MŚP),
• Small i mid-caps (duże firmy o całkowitym zatrudnieniu w ramach grupy kapitałowej poniżej 3 000 pracowników).

Rodzaje przedsięwzięć:

• Zakup lub wytworzenie środków trwałych, robót i materiałów budowalnych, wartości niematerialnych i prawnych mających na celu podniesienie efektywności energetycznej, w tym w szczególności dotyczących:
  • modernizacji infrastruktury produkcyjnej,
  • termomodernizacji budynków.
• Zakup, instalacja i uruchomienie odnawialnych źródeł energii.

Zakres projektu musi wynikać z rekomendacji audytu efektywności energetycznej i prowadzić do obniżenia zużycia energii pierwotnej co najmniej o 30%.

Forma i wysokość wsparcia (dla dużych przedsiębiorstw): premia ekologiczna w wysokości do ok. 60% kosztów kwalifikowanych obniżająca część kapitałową kredytu komercyjnego (wysokość możliwego do uzyskania dofinansowania uzależniona jest od rodzaju inwestycji realizowanej w projekcie, lokalizacji i wielkości przedsiębiorstwa).

Wysokość wsparcia ulega zwiększeniu o 20 p.p. w przypadku mikro i małych przedsiębiorstw oraz o 10 p.p. w przypadku średnich przedsiębiorstw.

Obowiązkowym załącznikiem jest promesa kredytowa wystawiona przez bank komercyjny nie później niż na dzień złożenia wniosku o dofinansowanie.

Rozwój OZE – wytwarzanie i wykorzystanie biometanu oraz biogazu

Termin naboru: 31.01.2024 r. – 12.04.2024 r.

Wnioskodawcy: przedsiębiorstwa.

Rodzaje przedsięwzięć:

• budowa, przebudowa, modernizacja i rozbudowa odnawialnych źródeł energii w zakresie wytwarzania biometanu wraz z przyłączeniem do sieci gazowej,
• budowa lub rozbudowa odnawialnych źródeł energii w zakresie wytwarzania energii elektrycznej i/lub ciepła z biogazu wraz z magazynami energii działającymi na potrzeby danego źródła OZE oraz przyłączeniem do sieci, w tym z infrastrukturą umożliwiającą wykorzystanie ciepła wytworzonego w skojarzeniu.

Wsparciem będą objęte większe instalacje o mocy powyżej 0,5 MWe (energia elektryczna) oraz 0,5 MWth (ciepła).

Forma wsparcia: pożyczka / dotacja.

Wysokość wsparcia (dla dużych przedsiębiorstw): do 45% kosztów kwalifikowanych (szczegółowe warunki dotyczące wysokości oraz formy wsparcia zostaną doprecyzowane w dokumentacji konkursowej po ogłoszeniu naboru).

Wysokość wsparcia ulega zwiększeniu o 20 p.p. w przypadku mikro i małych przedsiębiorstw oraz o 10 p.p. w przypadku średnich przedsiębiorstw.

Efektywność energetyczna

Termin naboru: 31.01.2024 r. – 12.04.2024 r.

Wnioskodawcy: przedsiębiorstwa.

Rodzaje przedsięwzięć:

• modernizacja energetyczna budynków zakładowych,
• podniesienie efektywności energetycznej procesów wytwórczych,
• zwiększenie efektywności energetycznej systemów obiegu mediów w zakładzie (np. systemu zimnej lub gorącej wody, systemu sprężonego powietrza lub systemu wentylacji),
• ciągi transportowe i zwiększanie efektywności energetycznej systemów pomocniczych, w tym np. kotłowni, układów odzysku ciepła z procesów przemysłowych lub oświetlenia, 
• instalację urządzeń OZE,
• instalacja urządzeń do produkcji, magazynowania, tankowania lub transportu wodoru.

Forma wsparcia: pożyczka / dotacja.

Wysokość wsparcia (dla dużych przedsiębiorstw): do 30% kosztów kwalifikowanych.

Wysokość wsparcia ulega zwiększeniu o 20 p.p. w przypadku mikro i małych przedsiębiorstw oraz o 10 p.p. w przypadku średnich przedsiębiorstw.
 

Racjonalna gospodarka odpadami – wykorzystanie paliw alternatywnych na cele energetyczne

Termin naboru: 13.12.2023 r. – 30.04.2024 r.

Wnioskodawcy: przedsiębiorstwa.

Rodzaje przedsięwzięć: budowa nowych, rozbudowa lub modernizacja istniejących instalacji termicznego przekształcania odpadów lub innych paliw alternatywnych wytworzonych z odpadów komunalnych z wytwarzaniem energii w warunkach wysokosprawnej kogeneracji.

Kryteria:

• minimalna wydajność instalacji po realizacji przedsięwzięcia: 15 tys. Mg/rok,
• istnieje infrastruktura pozwalająca na całoroczne wykorzystanie produkowanej energii cieplnej,
• po odliczeniu ciepła wykorzystanego na potrzeby własne, nie mniej niż 70% ciepła użytkowego wytworzonego w jednostce kogeneracji zostanie wprowadzone do publicznej sieci ciepłowniczej. Wymóg podlega rozliczeniu w roku kalendarzowym.

Forma i wysokość wsparcia:

• dotacja do 50% kosztów kwalifikowanych nie więcej niż 100 mln PLN,
• pożyczka do 100% kosztów kwalifikowanych nie więcej niż 400 mln PLN.

Możliwość umorzenia w wysokości do 10% wypłaconej kwoty pożyczki, lecz nie więcej niż 1 mln PLN. Wnioskowana wartość dotacji w konkursie nie może być wyższa od planowanej do uzyskania pożyczki.

Przemysł energochłonny - OZE

Termin naboru: 23.10.2023 r. – 20.12.2024 r.

Wnioskodawcy: przedsiębiorcy posiadający tytuł prawny do instalacji objętej systemem handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych.

Rodzaje przedsięwzięć: inwestycje dotyczące budowy lub przebudowy jednostek wytwórczych energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii wraz z magazynem energii, bądź podłączeniem ich do sieci zakładowej i/lub dystrybucyjnej/przesyłowej.

Warunkiem udzielenia dofinansowania jest wykorzystanie co najmniej 80% wytworzonej energii na cele własne.

Forma i wysokość wsparcia: pożyczka do 100% kosztów kwalifikowanych od 5 do 300 mln PLN.

Możliwość uzyskania premii do 30% wartości pożyczki pomniejszającej kapitał do spłaty.

Przemysł energochłonny - poprawa efektywności energetycznej

Termin naboru: 23.10.2023 r. – 20.12.2024 r.

Wnioskodawcy: przedsiębiorcy posiadający tytuł prawny do instalacji objętej systemem handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych.
Rodzaje przedsięwzięć: inwestycje służące poprawie efektywności energetycznej (z wyłączeniem inwestycji termomodernizacyjnych i remontowych), w szczególności:

• budowa instalacji do odzysku ciepła technologicznego i wykorzystania w dalszym ciągu technologicznym,
• podnoszenie efektywności energetycznej, w wyniku której następuje ograniczenie zużycia energii elektrycznej pobieranej z sieci KSE, w tym budowa informatycznych systemów nadzoru nad zużyciem, produkcją i magazynowaniem energii z funkcją optymalizacji zarządzania.

Inwestycja musi wynikać z rekomendacji audytu energetycznego, a oszczędność energii końcowej ma być nie mniejsza niż 10%.

Forma i wysokość wsparcia: pożyczka do 100% kosztów kwalifikowanych od 1 do 300 mln PLN.

Możliwość uzyskania premii do 20% wartości pożyczki pomniejszającej kapitał do spłaty.

Kogeneracja dla energetyki i przemysłu

Termin naboru: planowany w 2024 r. (obecnie brak konkretnych terminów).
Wnioskodawcy: przedsiębiorstwa prowadzące działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania energii, o zainstalowanej mocy cieplnej i/lub elektrycznej źródeł energii nie mniejszej niż 50 MW.

Rodzaje przedsięwzięć: Inwestycje dotyczące budowy lub/i przebudowy jednostek wytwórczych o łącznej mocy zainstalowanej nie mniejszej niż 10 MW, pracujących w warunkach wysokosprawnej kogeneracji (z wyłączeniem energii wytworzonej w jednostce kogeneracji opalanej węglem) wraz z podłączeniem ich do sieci przesyłowej, w których do produkcji energii wykorzystuje się:

• ciepło odpadowe,
• energię ze źródeł odnawialnych,
• paliwa gazowe, mieszanki gazów, gaz syntetyczny lub wodór.

Elementem uzupełniającym inwestycji będą mogły być: przyłącze do sieci i magazyn energii.

Warunkiem udzielenia dofinansowania jest wprowadzenie nie więcej niż 30% ciepła użytkowego wytworzonego w jednostce kogeneracji do publicznej sieci ciepłowniczej.

Forma i wysokość wsparcia:

• dotacja do 50% kosztów kwalifikowanych (maksymalnie 30 mln EUR),
• pożyczka do 100% kosztów kwalifikowanych (maksymalnie 300 mln PLN).

Wdrażanie technologii i innowacji środowiskowych, w tym GOZ

Termin naboru: 02.01.2024 r. – 29.03.2024 r. (aktualnie nabór nie został jeszcze uruchomiony).

Wnioskodawcy: konsorcja, w skład których wchodzi co najmniej jedno przedsiębiorstwo i co najmniej jedna jednostka naukowa.

Rodzaje przedsięwzięć:

• badanie przemysłowe,
• eksperymentalne prace rozwojowe,
• prace przedwdrożeniowe,
• prace wdrożeniowe, w tym budowa demonstratora.

Zakres tematyczny obejmuje technologie odzysku materiałowego i zagospodarowanie odpadów przemysłowych innych niż niebezpieczne, do poprawy oddziaływania przedsiębiorstwa na środowisko.

Forma i wysokość wsparcia: brak informacji.

W artykule zaprezentowane zostały jedynie wybrane nabory. Obecnie i najbliższych miesiącach przedsiębiorcy będą mieli możliwość korzystania z szeregu instrumentów wsparcia krajowych i regionalnych finansowanych ze środków Unii Europejskiej i krajowych.