Pomoc dla przemysłu energochłonnego w związku z wysokimi cenami energii elektrycznej i gazu

Uruchomienie naboru za II półrocze 2023 r.

1 lutego 2024 r. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ogłosił nabór wniosków o udzielenie pomocy w ramach programu rządowego „Pomoc dla przemysłu energochłonnego związana z cenami gazu ziemnego i energii elektrycznej w 2023 r.”, którego celem jest zrekompensowanie przedsiębiorcom wysokich kosztów zakupu energii elektrycznej i gazu poniesionych w II półroczu 2023 r.

Wnioski składać będzie można jedynie przez 14 dni - do 15 lutego 2024 r. za pośrednictwem generatora wniosków dostępnego na stronie NFOŚiGW.
W celu uzyskania rekompensat przedsiębiorcy złożyć muszą wniosek o pomoc oraz dodatkowe załączniki, w tym raport z wykonania usługi atestacyjnej sprawozdania, którego sporządzenie z doświadczenia wymaga co najmniej 4 dni roboczych.

Beneficjenci wsparcia

W ramach Programu o pomoc może ubiegać przedsiębiorca w rozumieniu Prawa przedsiębiorców, który spełnia następujące warunki:

• wykonuje działalność gospodarczą na dzień złożenia wniosku i wykonywał ją przez całe II półrocze 2023 r., a także co najmniej jeden miesiąc 2021 r., za które może przedstawić udokumentowane koszty zakupu energii elektrycznej lub gazu ziemnego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
• poniósł łączne koszty zakupu energii elektrycznej i gazu ziemnego w 2021 r. stanowiące nie mniej niż 3% jego wartości produkcji sprzedanej,
• w ostatnim zamkniętym roku obrotowym prowadził przeważającą działalność, rozumianą jako osiągnięcie łącznie co najmniej 50% przychodu, w jednej lub wielu podklasach PKD, zawierających się w sekcjach B lub C,
• na dzień składania wniosku oraz na dzień zawarcia umowy nie znajduje się w likwidacji albo upadłości na podstawie prawa polskiego,
• nie zalega z zapłatą podatków stanowiących dochód budżetu państwa, z wyjątkiem przypadków, gdy uzyskał przewidziane prawem zwolnienie, odroczenie, rozłożenie na raty zaległości podatkowych albo podatku lub wstrzymanie w całości wykonania decyzji właściwego organu podatkowego,
• nie zalega z zapłatą należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, z wyjątkiem przypadków, gdy uzyskał przewidziane prawem zawieszenie spłaty lub zawarł umowę o odroczeniu terminu płatności albo umowę o rozłożeniu na raty należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne,
• ani on, ani podmioty z nim powiązane nie są objęte sankcjami w związku z napaścią Rosji na Ukrainę.

 
Zakres wsparcia

W ramach Programu przedsiębiorca może ubiegać się o refundację części kosztów związanych z zakupem energii elektrycznej i gazu w okresie lipiec – grudzień 2023 r.

W przypadku energii elektrycznej możliwość taka istnieje o ile przedsiębiorca nie był w tym okresie uprawniony do korzystania z ceny maksymalnej zgodnie z przepisami ustawy z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 r. Jeżeli przedsiębiorca miał taką możliwość (nie ma znaczenia czy faktycznie z niej skorzystał) to wówczas jest uprawniony jedynie do wnioskowania o refundację części kosztów zakupu gazu.

Koszty kwalifikowane

Wartość kosztów kwalifikowanych, stanowiących podstawę wyliczenia wsparcia, uzależniona jest od średniej ceny netto za jednostkę energii elektrycznej i gazu ziemnego nabytą od dostawcy zewnętrznego i zużytą w okresie objętym wnioskiem oraz okresie referencyjnym (w PLN/MWh) oraz ilości nabytej energii elektrycznej i gazu ziemnego w okresie objętym wnioskiem.

Ilość energii elektrycznej i gazu ziemnego przyjęta do obliczania kosztów kwalifikowanych nie może przekroczyć 70% zużycia energii pochodzącej z danego nośnika przez wnioskodawcę w analogicznym okresie 2021 r.

W procesie ubiegania się o wsparcie bardzo istotne jest zwrócenie uwagi na fakt, że w przywołanym wzorze średnia cenna netto za jednostkę odnosi się do tzw. ceny czarnej tzn. ceny samego nośnika, bez uwzględnienia dodatkowych opłat, marż, kosztów zakupu świadectw pochodzenia, opłaty mocowej etc. Taka cena rzadko kiedy jest możliwa do ustalenia w oparciu o fakturę. Bardzo często ustalenie ceny czarnej wymaga sięgnięcia do postanowień odpowiednich umów, a ostatecznie nawet wystąpienia do przedsiębiorstwa energetycznego z prośba o wskazanie elementów „cenotwórczych”.

Wysokość i forma wsparcia

Maksymalna wysokość wsparcia wyniesie 50% kosztów kwalifikowanych, ale w każdym wypadku nie więcej niż 4 mln EUR na przedsiębiorcę i podmioty z nim powiązane w rozumieniu art. 3 ust. 3 załącznika I do rozporządzenia 651/2014. Jeżeli przedsiębiorca korzystał dotychczas z poprzednich edycji programów to wówczas limit 4 mln EUR będzie pomniejszony o dotychczas pozyskane wsparcia.

Analogicznie, jeżeli przedsiębiorca korzystał z innych mechanizmów wsparcia dotyczących cen energii lub gazu to wówczas także musi je uwzględnić.

Ogłoszony nabór może być ostatnią okazję do skorzystania z mechanizmu rekompensat wysokich cen energii elektrycznej i gazu. Obowiązujące akty prawne przyznają możliwość uruchomienia naboru także za 2024 r., jednak sytuacja na rynkach gazu i energii elektrycznej może spowodować, że w praktyce nie będzie to zasadne.