Procedura notyfikacji pomocy publicznej do Komisji Europejskiej

Artykuł

Procedura notyfikacji pomocy publicznej do Komisji Europejskiej

Strefa Ulg i Dotacji (32/2022) | Akademia Pomocy Publicznej – wydanie 8

Uzyskanie pomocy publicznej czasami wymaga uzyskania indywidualnej zgody ze strony Komisji Europejskiej. Warto zatem wiedzieć kiedy taka zgoda jest niezbędna i jak wygląda w zarysie procedura notyfikacji.

Pomoc publiczna udzielana przez Państwa Członkowskie musi zostać zaakceptowana przez Komisję Europejską.

Obecnie istnieją co do zasady dwie ścieżki uzyskania takiej akceptacji:

a) opracowanie i stosowanie środka pomocowego zgodnego z przepisami odpowiednich aktów prawnych np. Rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (Rozporządzenie 651/2014),

b) wydanie przez Komisję Europejską, po przeprowadzeniu zindywidualizowanej oceny, decyzji zezwalającej na stosowanie środka pomocy.


Kiedy notyfikacja może być niezbędna?

W przypadku, gdy planowany projekt nie mieści się w ramach określonych w odpowiednich rozporządzeniach, np. Rozporządzeniu 651/2014 lub też programów pomocowych przyjętych na ich podstawie, wówczas Komisja Europejska musi zaakceptować jej udzielenie przez Państwo Członkowskie.

Przykładami takich działań jest:

  • ubieganie się o regionalną pomoc inwestycyjną (np. w formie zwolnienia w podatku dochodowym w oparciu o Decyzję o wsparciu) dla kosztów przekraczających 100 mln EUR – wówczas pomoc udzielana jest w oparciu o Wytyczne w sprawie regionalnej pomocy państwa,
  • ubieganie się o wsparcie przez podmiot, która nie jest w stanie złożyć oświadczenia o braku planów relokacji,
  • ubieganie się o dodatkowe wsparcie dla projektu, który jakkolwiek otrzymał już wsparcie ze środków publicznych, to jednak ze względu na wzrost kosztów, bez dodatkowego wsparcia nie zostanie ukończony,
  • ubieganie się o tzw. pomoc indywidualną, czyli wsparcie przeznaczone dla konkretnego podmiotu, poza programem pomocowym zatwierdzonym przez Komisję Europejską lub nie wpisujące się w regulację określone w odpowiednim rozporządzeniu.

 

Notyfikacja pomocy

Z perspektywy beneficjenta pomocy publicznej postępowanie notyfikacyjne stanowi kolejny proces, w którym uczestniczy. Po przejściu krajowej procedury, w wyniku której uzyskał ze strony organów krajowych deklarację udzielenia pomocy pod warunkiem uzyskania akceptacji ze strony Komisji, beneficjent może stać się aktywnym uczestnikiem postępowania prowadzonego na wniosek Państwa Członkowskiego przez Komisję Europejską. W ramach tego postępowania Komisja ogranicza się do weryfikacji, czy przewidziane w unijnych przepisach prawa pomocy publicznej warunki są spełnione. W praktyce zatem Komisja nie będzie weryfikowała np. spełnienia kryteriów ilościowych czy jakościowych określonych w programie, na podstawie którego udzielane jest wsparcie, a koncentrować się będzie na ocenie, czy warunki np. z Wytycznych w sprawie regionalnej pomocy państwa jak proporcjonalność czy niezbędność wsparcia są spełnione. Na użytek tej oceny Komisja może korzystać zarówno z już przedłożonych przez Państwo Członkowskie (i przyszłego beneficjenta) dokumentów, jak i żądać przedłożenia dodatkowych.

Zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady (UE) 2015/1589 z dnia 13 lipca 2015 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej postępowanie notyfikacyjne powinno trwać co do zasady nie dłużej niż 2 miesiące. Początek biegu tego terminu wyznacza moment, w którym Komisja Europejska uzyskała od Państwa Członkowskiego kompletny zestaw informacji niezbędnych do oceny zgłoszonego środka.

By przyśpieszyć proces, Komisja wprowadziła do swoich wewnętrznych procedur tzw. kontakty przed zgłoszeniowe. W ich trakcie Komisja Europejska oraz Państwo Członkowskie mają możliwość omówienia tego, jakie informacje są niezbędne, aby zgłoszenie danego środka pomocy państwa można było uznać za kompletne, co pozwoli na szybsze sfinalizowanie działań.

Postępowanie prowadzone przez Komisję Europejską może mieć różny przebieg. Jeżeli kwestia zgodności pomocy z rynkiem wewnętrznym nie budzi większych wątpliwości, wówczas, we wskazanym powyżej 2 miesięcznym terminie, Komisja winna wydać decyzję o nie wnoszeniu zastrzeżeń. Jeżeli jednak weryfikacja dokonywana przez Komisję Europejską wykaże, że w sprawie występują aspekty wymagające pogłębionej analizy pod kątem zgodności z rynkiem wewnętrznym, wówczas Komisja zainicjuje formalne postępowanie wyjaśniające. Powinno ono trwać maksymalnie 18 miesięcy. Na zakończenie formalnego postepowania wyjaśniającego Komisja wydaje decyzję, w której:

  • akceptuje bez zastrzeżeń zgłoszoną pomoc jako zgodną z rynkiem wewnętrznym,
  • akceptuje pomoc jako zgodną z rynkiem wewnętrznym, ale tylko w określonym zakresie bądź tylko pod pewnymi warunkami (np. w kwocie mniejszej, niż przyznana przez Państwo Członkowskie),
  • uznaje pomoc za niezgodną z rynkiem wewnętrznym.

Wydanie przez Komisję Europejską decyzji kończy postępowanie zainicjowane notyfikacją. W przypadku uznania, że dana pomoc jest zgodna z rynkiem wewnętrznym, taka prawomocna decyzja stanowi dla beneficjenta pomocy publicznej gwarancję, że żaden podmiot trzeci nie będzie uprawniony do negowania jego prawa do uzyskanej pomocy. Aspekt ten w istotny sposób odróżnia pomoc uzyskaną w wyniku notyfikacji od pomocy opartej na przepisach rozporządzeń takich jak np. Rozporządzenie 651/2014. W tym ostatnim wypadku beneficjent pomocy nie może mieć pewności, że decyzja władz krajowych o przyznaniu pomocy nie będzie kwestionowana przez Komisję Europejską. Decyzja władz krajowych o przyznaniu pomocy, w przeciwieństwie do decyzji Komisji Europejskiej, nie ma charakteru wiążącego z perspektywy prawa unijnego i nie stanowi przeszkody dla prób podważenia prawa do pozyskanej pomocy.

Zapisz się na "Strefę Ulg i Dotacji"

Subskrybuj na e-mail powiadomienia o nowych wydaniach tego biuletynu.

Zarejestruj się

Mapa drogowa finansowania - strategia rozwoju i transformacji firmy z wykorzystaniem zachęt (dotacji i ulg podatkowych)

Cykl webinarów przybliżających instrumenty wsparcia na inwestycje, B+R, środowisko i cyfryzację

Bezpłatne seminaria on-line: październik - grudzień

>> Szczegóły i rejestracja

Czy ta strona była pomocna?