Nowy Polski Ład – co się może zmienić w podatku CIT?

Jak już informowaliśmy w naszym poprzednim Alercie podatkowym dotyczącym tzw. Polskiego Ładu, 26 lipca 2021 r. przedstawione zostały szczegóły planowanych zmian w regulacjach podatkowych, które mają wejść w życie już od 1 stycznia 2022 r.

Planowane w ramach "Polskiego Ładu" zmiany są bardzo szerokie i obejmują wiele obszarów. Aby nieco uporządkować kluczowe kwestie przewidziane w nowelizacji i ułatwić Państwu odnalezienie się w jej założeniach, poniżej przedstawiamy obszerne omówienie najważniejszych, projektowanych zmian w podatku CIT.

Projekt ustawy przewiduje szereg zmian dotyczących tworzenia i funkcjonowania podatkowych grup kapitałowych (PGK). Planowane zmiany obejmują między innymi:

• zmniejszenie przeciętnego kapitału zakładowego jaki przypadać ma na każdą ze spółek do 250 000 PLN (obecny limit 500 000 PLN);
• dopuszczenie możliwości posiadania udziałów przez spółki zależne w innych spółkach zależnych, wchodzących w skład podatkowej grupy kapitałowej (obecnie tylko spółka dominująca może posiadać udziały w innych podmiotach wchodzących w skład PGK),
• zniesienie warunku rentowności podatkowej grupy kapitałowej (obecnie wymagana rentowność PGK na poziomie 2%),
• zniesienie wymogu zawarcia umowy o utworzeniu podatkowej grupy kapitałowej w formie aktu notarialnego – wystarczająca będzie umowa w formie pisemnej,
• zmianę zasad rozszerzania PGK po zarejestrowaniu umowy,
• zmianę zasad zgłaszania przedłużenia okresu funkcjonowania PGK.

Jednocześnie, projekt nowelizacji przewiduje uregulowanie kwestii rozliczenia strat podatkowych:

• przez spółkę wchodzącą w skład PGK, w przypadku utraty przez PGK statusu podatnika, gdy strata została poniesiona przed utworzeniem tej grupy,
• przez PGK, w przypadku gdy strata została poniesiona przed utworzeniem grupy przez spółkę tworzącą tę grupę.
  

W projekcie nowelizacji dodano definicję terminu posiadania zarządu na terytorium Polski, jako jednej z przesłanek uzyskania przez podatnika statusu polskiego rezydenta podatkowego – co będzie istotne z perspektywy spółek utworzonych lub działających poza granicami Polski. Zgodnie z projektowanymi zmianami, w odniesieniu do podatników nieposiadających siedziby na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej uznaje się, że posiadają oni zarząd na tym terytorium w przypadku gdy osoby lub podmioty zasiadające w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających podatnika:

• mają miejsce zamieszkania albo siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczpospolitej Polski, lub
• w sposób faktyczny, bezpośrednio lub za pośrednictwem innych podmiotów prowadzą bieżące sprawy tego podatnika, w tym na podstawie umowy go kreującej, decyzji sądu lub innego dokumentu regulującego jego założenie lub funkcjonowanie, udzielonych mu pełnomocnictw lub powiązań faktycznych między podatnikiem, a osobami będącymi rezydentami w Rzeczpospolitej Polskiej.
  
  

Jak wynika z uzasadnienia do planowanej nowelizacji, celem planowanych zmian jest doprecyzowanie, iż za polskiego rezydenta podatkowego, podlegającego opodatkowaniu w Polsce od całości uzyskiwanych dochodów, może być uznany nie tylko podmiot mający na terytorium Polski swoją siedzibę, ale również podmiot nieposiadający w Polsce siedziby, lecz formalnie lub faktycznie zarządzany przez osobę lub osoby mające miejsce zamieszkania na terytorium Polski.

W projekcie Polskiego Ładu rozszerzono katalog przychodów z zysków kapitałowych o:

• wszelkie przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziału podmiotów;
• przychody z tytułu otrzymania składników majątku w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem wspólnika z takiej spółki, w wyniku których Rzeczpospolita traci prawo do opodatkowania dochodów ze zbycia tych składników majątkowych.

Za zyski kapitałowe będą uważane także dopłaty otrzymane w przypadku połączenia lub podziału podmiotów poprzez osoby posiadające prawo uczestnictwa w zysku podmiotu przejmowanego, łączonego lub dzielonego. Obecnie regulacja ta dotyczy wyłącznie wspólników spółki przejmowanej, spółek łączonych lub dzielonych.

Projektowane zmiany w zakresie regulacji dotyczącej opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek (tzw. „estoński CIT”) są nakierunkowane na rozszerzenie katalogu podmiotów, które będą uprawnione do korzystania z tego opodatkowania, a także złagodzenie niezbędnych do spełnienia warunków, pozwalających na wybór tej formy i dalsze jej stosowanie.
Zmiany te w szczególności obejmują:

• rozszerzenie katalogu podmiotów uprawnionych do opodatkowania ryczałtem o spółki komandytowe i komandytowo-akcyjne;
• rezygnację z konieczności ponoszenia określonych nakładów inwestycyjnych jako warunku dla stosowania przepisów o ryczałcie, z zachowaniem możliwości ich ponoszenia w celu skorzystania z preferencyjnej stawki ryczałtu;
• rezygnację z warunku dotyczącego górnego limitu przychodów podatników opodatkowanych ryczałtem, a w konsekwencji również z domiaru zobowiązania podatkowego;
• uelastycznienie terminów spłaty zobowiązania podatkowego w zakresie tzw. korekty wstępnej, a w niektórych przypadkach również zniesienie obowiązku zapłaty owego zobowiązania.
  

Planowana nowelizacja zakłada wprowadzenie dla podatników CIT obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych (ewidencji podatkowych) przy użyciu programów komputerowych, a także ich obowiązek przesyłania w formie ustrukturyzowanej na zasadach przewidzianych w przepisach ustawy Ordynacja podatkowa, w terminie do upływu terminu dla złożenia zeznania za rok podatkowy, określonego w art. 27 ust. 1 ustawy CIT.

Dodatkowo, projekt ustawy zakłada wprowadzenie nowych obowiązków sprawozdawczych w przypadku:

• przekształcenia spółki w spółkę niebędącą osobą prawną – wówczas spółka przekształcana zobowiązana ma być do zamknięcia ksiąg rachunkowych i sporządzenia sprawozdania finansowego zgodnie z przepisami o rachunkowości na dzień poprzedzający dzień przekształcenia;
• przekształcenia spółki niebędącej osobą prawną w spółkę albo przejęcia spółki niebędącej osobą prawną przez spółkę w następstwie łączenia – wówczas spółka niebędąca osobą prawną będzie zobowiązania do zamknięcia ksiąg rachunkowych (w przypadku, gdy takie prowadzi), lub sporządzenia wykazu składników majątku jej przedsiębiorstwa, w przypadku gdy nie prowadzi ksiąg rachunkowych, który będzie zawierał dane wskazane w ustawie.
  

Projekt Polskiego Ładu przewiduje także szereg zmian w regulacji dotyczącej cen transferowych. Do najważniejszych zmian w tym zakresie można zaliczyć:

• wydłużenie terminu na sporządzenie lokalnej dokumentacji cen transferowych, termin ten ma upływać do końca dziesiątego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego;
  
• wydłużenie terminu na przedłożenie informacji o cenach transferowych do końca jedenastego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego (obecnie koniec dziewiątego miesiąca);
  
• likwidację oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych, jako odrębnego dokumentu i przeniesienie go, w zmienionej treści, do informacji o cenach transferowych;
  
• wydłużenie terminu na przedłożenie, na żądanie organów podatkowych, lokalnej dokumentacji cen transferowych z 7 do 14 dni;
  
• zmiany w zakresie korekty cen transferowych – dopuszczone ma zostać posiadanie przez podatnika dokonującego korekty cen transferowych, zamiast oświadczenia podmiotu powiązanego, dowodu księgowego, potwierdzającego dokonanie przez ten podmiot korekty cen transferowych w takiej samej wysokości co podatnik oraz uchylony zostanie warunek dotyczący potwierdzenia korekty przez podatnika w rocznym zeznaniu podatkowym za rok podatkowy, którego dotyczy ta korekta;
  
• zmiany w regulacji mechanizmu safe harbour polegające na wprowadzeniu zapisów zgodnie z którymi okresem, w którym badany jest warunek możliwości skorzystania z instytucji safe harbour finansowego ma być rok podatkowy, a nie rok obrotowy. Dodatkowo, projekt nowelizacji przewiduje uregulowanie momentu, na jaki umowa pożyczki (kredytu, obligacji) powinna być zgodna z warunkami safe harbour finansowego w zakresie oprocentowania, to jest warunki te powinny być spełnione każdorazowo w przypadku zmiany umowy pożyczki;
  
• dodanie regulacji określającej wartość transakcji kontrolowanych w przypadku umowy spółki niebędącej osobą prawną – wartość ta powinna zostać ustalona w łącznej wartości wkładów wniesionych do takiej spółki;
  
• dodanie regulacji, zgodnie z którą lokalna dokumentacja cen transferowych, w przypadku umowy spółki niebędącej osobą prawną, umowy wspólnego przedsięwzięcia lub innej umowy o podobnym charakterze powinna zawierać także przyjęte zasady dotyczące praw wspólników lub strony umowy udziału w zysku lub majątku oraz uczestnictwa w stratach;
  
• zmiany w zakresie definicji podmiotów powiązanych oraz w zakresie definicji wywierania znaczącego wpływu (dodano, że rozumie się przez to również sytuacje, w których posiada się bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25% udziałów lub praw do udziałów w stratach spółki).

Planowana nowelizacja zakłada wprowadzenie między innymi:

• zwolnienia z CIT 95% kwoty dywidend otrzymywanych przez spółkę holdingową od spółek zależnych;
  
• pełne zwolnienie z CIT zysków ze zbycia udziałów/akcji w spółkach zależnych zbywanych do podmiotów niepowiązanych.
  

Wprowadzone regulacje mają stanowić alternatywę wobec obecnie funkcjonujących zwolnień z wypłaty dywidendy. Planowane zmiany zakładają, w naszej ocenie, że podatnik będący spółką holdingową będzie miał możliwość wyboru pomiędzy:

• skorzystaniem ze zwolnień z dywidendy istniejących obecnie (regulacja art. 20 ust. 3 oraz art. 22 ust. 4 ustawy CIT), bądź
  
• skorzystaniem ze zwolnień w ramach projektowanego reżimu holdingowego. Wówczas taki podatnik będzie uprawniony do zwolnienia dochodów ze zbycia udziałów lub akcji spółek zależnych.
  

Powyższe zasady znajdą zastosowanie wyłącznie w przypadku uznania danego podmiotu za tzw. spółkę holdingową. Zgodnie z projektowanymi przepisami, za spółkę holdingową uznawana będzie spółka z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółka akcyjna, będąca polskim rezydentem podatkowym, która spełnia dodatkowe warunki przewidziane w projekcie ustawy, to jest:

• posiada, nieprzerwanie przez okres co najmniej 1 roku, bezpośrednio na podstawie tytułu własności co najmniej 10% udziałów (akcji) w kapitale spółki zależnej;
  
• nie jest spółką tworzącą podatkową grupę kapitałową;
  
• nie korzysta ze zwolnień podatkowych (działalność strefowa bądź na podstawie decyzji o wsparciu);
  
• prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą;
  
• udziałów (akcji) w tej spółce nie posiada, pośrednio lub bezpośrednio, udziałowiec (akcjonariusz) mający siedzibę lub zarząd lub zarejestrowany lub położony na terytorium lub w kraju:
  
  • wymienionym w rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie określenia krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych;
  • wskazanym w unijnym wykazie jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych przyjmowanym przez Radę Unii Europejskiej;
  • z którym Rzeczpospolita Polska nie ratyfikowała umowy międzynarodowej, w szczególności umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, albo Unia Europejska nie ratyfikowała umowy międzynarodowej, stanowiącej podstawę do uzyskania od organów podatkowych tego państwa informacji podatkowych.

Projekt nowelizacji przewiduje szereg zmian w opodatkowaniu transakcji reorganizacyjnych, w tym w regulacji dotyczącej podatkowego traktowania tzw. transakcji wymiany udziałów.

Zgodnie z projektowanymi zmianami art. 12 ust. 4d ustawy CIT, regulujący warunki neutralności podatkowej transakcji, może być stosowany w sytuacji, gdy spółka nabywa udziały (akcje) od tego samego wspólnika w ramach więcej niż jednej transakcji w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy liczonych począwszy od miesiąca, w którym nastąpiło pierwsze ich nabycie, jeżeli w wyniku tych transakcji są spełnione warunki określone w tym przepisie (dotychczas brak było wymogu dotyczącego ilości wspólników).

Dodatkowo, planuje się rozszerzenie katalogu warunków, które muszą być spełnione, żeby podatnik mógł skorzystać z preferencji w opodatkowaniu dochodów w związku z wymianą udziałów. Zgodnie z projektem nowelizacji, dodano do ustawy CIT kolejne dwa warunki, to jest:

• wnoszone przez wspólnika udziały (akcje) nie zostały nabyte lub objęte w wyniku transakcji wymiany udziałów albo przydzielone w wyniku łączenia lub podziału podmiotów,
  
• wartość nabywanych przez wspólnika udziałów (akcji) przyjęta dla celów podatkowych jest nie wyższa niż wartość wnoszonych przez tego wspólnika udziałów (akcji), jaka byłaby przyjęta dla celów podatkowych, gdyby nie doszło do wymiany udziałów.

Projekt Polskiego Ładu przewiduje istotne zmiany w zakresie przepisów dotyczących opodatkowania połączenia spółek oraz podziału spółek.

Zmiany te w szczególności mają dotyczyć sposobu ustalania przychodu podatkowego związanego z przeprowadzeniem transakcji połączenia i podziału spółek. Transakcje te będą, co do zasady, neutralne podatkowo, pod warunkiem jednak spełnienia przewidzianych w projekcie Polskiego Ładu, dodatkowych warunków.

Istotną zmianą w tym zakresie będzie prawo do wyłączenia z przychodów podatkowych, przychodu wspólnika spółki przejmowanej lub dzielonej, stanowiącego wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną, wyłącznie wówczas gdy:

• udziały (akcje) w podmiocie przejmowanym lub dzielonym nie zostały nabyte lub objęte w wyniku wymiany udziałów lub objęte w wyniku innego łączenia lub podziału podmiotów oraz
  
• przyjęta przez wspólnika dla celów podatkowych wartość udziałów (akcji) przydzielonych przez spółkę przejmująca lub nowo zawiązaną, nie jest wyższa niż wartość udziałów (akcji) w spółce przejmowanej lub dzielonej, jaka byłaby przyjęta przez tego wspólnika dla celów podatkowych, gdyby nie doszło do łączenia lub podziału.

Planowana nowelizacja zakłada wprowadzenie regulacji mającej na celu wprowadzenie podatku od spółek będących podatnikami (rezydentami podatkowymi w Polsce) z tytułu tzw. przerzucanych dochodów. Podatek ten będzie wynosić 19%.

Za przerzucone dochody mają zostać uznane określone koszty poniesione bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu powiązanego ze spółką stanowiące należność tego podmiotu jeżeli:

• faktycznie zapłacony podatek dochodowy przez ten podmiot powiązany za rok, w którym otrzymał należność, w państwie jego siedziby, zarządu, zarejestrowania lub położenia jest niższy o 25% niż kwota podatku dochodowego, który byłby od niego należny, gdyby dochody tego podmiotu zostały opodatkowane z zastosowaniem 19% stawki podatku, przy czym przez podatek faktycznie zapłacony rozumie się podatek niepodlegający zwrotowi lub odliczeniu w jakiejkolwiek formie, w tym na rzecz innego podmiotu, oraz
  
• koszty te:
  
  • podlegają zaliczeniu w jakiejkolwiek formie do kosztów uzyskania przychodów, odliczeniu od dochodu, podstawy opodatkowania lub od podatku tego podmiotu powiązanego lub
  • wypłacane przez ten podmiot powiązany w formie dywidendy lub innych przychodów z udziału w zyskach osób prawnych za rok, w którym otrzymał należność

- stanowiły co najmniej 50% wartości uzyskanych przez ten podmiot przychodów określonych zgodnie z przepisami o podatku dochodowym lub zgodnie z przepisami o rachunkowości.

Nowelizacja zakłada, że powyższe zasady opodatkowania nie znajdą zastosowania w przypadku, gdy wskazane koszty zostaną poniesione na rzecz podmiotu powiązanego, podlegającego opodatkowaniu od całości swoich dochodów w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego i prowadzącego w tym państwie istotną rzeczywistą działalność gospodarczą.

Zgodnie z planowanymi zmianami, spółki nieruchomościowe, to jest podmioty gospodarcze, których głównym źródłem przychodów lub dochodów są posiadane nieruchomości, będą uprawnione do zaliczania do kosztów uzyskania przychodów odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) w wysokości nie wyższej w danym roku podatkowym niż dokonywane zgodnie z przepisami o rachunkowości odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe z tytułu zużycia środków trwałych, obciążające w tym roku podatkowym wynik finansowy jednostki.

Powyższa zmiana może być dotkliwa dla tych podatników, którzy ze względu na klasyfikację księgową nieruchomości, nie dokonują odpisów amortyzacyjnych dla celów rachunkowych.

Planowana nowelizacja zakłada zmianę regulacji art. 15c ustawy CIT, tzw. cienka kapitalizacja, która to zmiana polega na:

• wprowadzeniu nazwy wskaźnika służącego wyliczeniu maksymalnej wysokości kosztów finansowania dłużnego, jakie – w danym roku podatkowym – obciążać mogą wynik podatkowy (dochód/strata) wykazywany przez danego podatnika w związku z prowadzoną przez takiego podatnika działalnością (wskaźnika EBITDA),
  
• wprowadzeniu algorytmu służącemu wyliczeniu wskaźnika EBITDA,
  
• wprowadzenie zapisu wskazującego wprost, że podatnik może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów nadwyżkę kosztów finansowania dłużnego w limicie wyznaczonym przez wartość 30% uzyskanego w roku podatkowym EBITDA albo skorzystać z bezpiecznej przystani to jest limitu 3 mln PLN. Brak więc będzie podstaw do łączenia obu limitów i stosowania ich jednocześnie.
  

Dodatkowo, zgodnie z projektowanymi zmianami, wyłączeniu z kosztów uzyskania przychód będą podlegać koszty finansowania dłużnego w rozumieniu art. 15c ust. 12 ustawy CIT uzyskane od podmiotu powiązanego, w części w jakiej zostały one przeznaczone bezpośrednio lub pośrednio na transakcje kapitałowe, w szczególności: nabycie lub objęcie udziałów (akcji), nabycie ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną, wniesienie dopłat, podwyższenie kapitału zakładowego, wykup udziałów własnych w celu ich umorzenia.

Projekt Polskiego Ładu zakłada również zmianę regulacji dotyczącej podatku u źródła. Zmiany te obejmują między innymi zawężenie zakresu stosowania procedury zwrotu podatku (ang. WHT refund) do przychodów (dochodów) pasywnych wypłacanych na rzecz podmiotów powiązanych oraz dopuszczenia wydawania opinii o stosowaniu zwolnienia (obniżonej stawki podatku) na podstawie zapisów umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, co dotychczas było możliwe wyłącznie odnośnie polskich regulacji WHT.

Dalsze zmiany spodziewane są na poziomie Objaśnień dot. podatku u źródła, które są opracowywane obecnie przez Ministerstwo Finansów.

Planowana nowelizacja zakłada zmiany w zakresie regulacji dotyczących zagranicznych jednostek kontrolowanych (ZJK) polegające na:

• rozszerzeniu definicji ZJK poprzez dodanie zapisu, zgodnie z którym za ZJK uważa się też podmiot, w którym polski podatnik posiada samodzielnie lub wspólnie z podmiotami powiązanymi lub z innymi podatnikami mającymi miejsce zamieszkania albo siedzibę lub zarząd na terytorium Polski bezpośrednio lub pośrednio ponad 50% udziałów w kapitale lub ponad 50% praw głosu w zarządzaniu jednostką. Inni podatnicy to podatnicy, którzy posiadają co najmniej 25% udziałów w kapitale lub co najmniej 25% praw głosu w zarządzaniu jednostką lub 25% prawa do uczestnictwa w zysku spółki,
  
• rozszerzeniu katalogu przychodów pasywnych, w przypadku których, gdy będą one stanowić co najmniej 33% wszystkich przychodów danego podmiotu, podmiot ten będzie uznawany za ZJK, o następujące przychody:
  
  • ze świadczenia usług doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu oraz świadczeń o podobnym charakterze,
  • ze zbycia ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną, tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym, wspólnego inwestowania lub innej osobie prawnej i praw o podobnym charakterze,
  • z tytułu najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy i innych umów o podobnym charakterze,
  • z praw autorskich lub praw własności przemysłowej uwzględnionych w cenie sprzedaży produktu lub usługi,
  • ze zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych,
  • ze sprzedaży towarów lub produktów zakupionych od podmiotów powiązanych lub sprzedawanych na ich rzecz.
• rozszerzeniu katalogu podmiotów tworzących ZJK poprzez uznanie, że za taką jednostkę uznaje się podmioty, w których przychody pasywne są niższe o co najmniej 30% od sumy wartości posiadanych:
  • udziałów (akcji) w innej spółce, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną, tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym, instytucji wspólnego inwestowania lub innej osobie prawnej, należności będących następstwem posiadania tych udziałów (akcji), praw o podobnym charakterze do tych udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków lub tytułów uczestnictwa, ogółu praw i obowiązków lub tytułów uczestnictwa,
  • wartości nieruchomości lub ruchomości będących własnością albo współwłasnością podatnika lub używanych przez niego na podstawie umowy leasingu,
  • wartości niematerialnych i prawnych,
  • należności z tytułów, o których mowa powyżej, wobec podmiotów powiązanych, albo

- aktywa ruchome, nieruchome, używane na podstawie umowy leasingu oraz wartości niematerialne i prawne stanowią co najmniej 50% wartości jej aktywów.

W zakresie regulacji decyzji o wsparciu (w ramach Polskiej Strefy Inwestycji), planowanie zmiany dotyczą między innymi:

• wprowadzeniu regulacji zgodnie z którą, zwolnieniem podatkowym objęte byłyby wyłącznie dochody osiągnięte z realizacji nowej inwestycji określonej w DOW i na terenie określonym w zezwoleniu,
  
• zmiany w małej klauzuli poprzez dodanie do katalogu czynności prawnych, których jedynym celem jest uniknięcie opodatkowania, czynności innych niż zawarcie umowy, której efektem jest podejmowanie w sposób sztuczny czynności faktycznych dokonanych przede wszystkim w celu uznania zwolnienia od podatku dochodowego.
  

Planowana nowelizacja przewiduje także szereg zmian w ustawie o wspieraniu nowych inwestycji oraz ustawie o specjalnych strefach ekonomicznych.

W planowanej nowelizacji rozszerzono zakres wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów o koszty związane z wykonywaniem świadczeń, których beneficjentem, bezpośrednio lub pośrednio jest wspólnik lub podmiot powiązany bezpośrednio lub pośrednio z podatnikiem lub tym wspólnikiem, jeżeli świadczenie lub zobowiązanie, z którego to świadczenie wynika, nie zostałoby udzielone na takich samych warunkach w całości lub w części temu podmiotowi lub wspólnikowi.

Zgodnie z obecnym brzmieniem projektu nowelizacji taki koszt nie będzie uznawany za koszt uzyskania przychodów również w sytuacji w której, gdyby nie wykonano świadczenia podatnik dysponowałby zyskiem netto w rozumieniu przepisów o rachunkowości za rok obrotowy, w którym świadczenie to zostało uwzględnione w wyniku finansowym. Z uwagi na okoliczność, że w projekcie ustawy nie wskazano całości przepisu, w tym zakresie należy spodziewać się zmiany jego zaproponowanej treści.

W projekcie Polskiego Ładu przewidziano także rozwiązania mające na celu przeciwdziałanie tzw. szarej strefie. Na gruncie podatku CIT planuje się wprowadzić nową regulację dotyczącą powstania przychodów u podatników w wysokości wartości pracy osoby zatrudnionej nielegalnie, ustalonej za każdy miesiąc, w którym zostało stwierdzone nielegalne zatrudnienie w wysokości równowartości minimalnego wynagrodzenia za pracę. Przychód ten miałby powstawać na dzień stwierdzenia nielegalnego zatrudnienia.  

Zgodnie z projektowanymi zmianami, do przychodów zaliczać się będzie ustalona na dzień poprzedzający dzień likwidacji lub wystąpienia ze spółki niebędącej osobą prawną wartość rynkowa majątku tej spółki otrzymanego przez jej wspólników w części przewyższającej wartość przyjętą dla celów podatkowych, nie wyższą od wartości tych składników - w przypadku rozwiązania spółki osobowej bez przeprowadzenia likwidacji, w wyniku którego Rzeczpospolita Polska traci prawo do opodatkowania dochodów ze zbycia majątku lub części majątku przejętego przez wspólnika takiej spółki.

Przychód ten będzie zaliczany do źródła przychodów ze źródła zyski kapitałowe.

Projekt nowelizacji wprowadza także zmiany w regulacjach dotyczących ulgi badawczo-rozwojowej (ulgi B+R). Planowane zmiany w tym obszarze dotyczą między innymi:

• możliwości odliczenia przez podatnika będącego płatnikiem od zaliczek na podatek dochodowy oraz zryczałtowanego podatku dochodowego, potrącanych należności z dochodów (przychodów) osób fizycznych zatrudnionych u podatnika na podstawie umowy o pracę lub umów cywilno-prawnych, z tytułu kosztów kwalifikowanych działalności badawczo-rozwojowej, których podatnik nie odliczył ponieważ poniósł stratę albo wysokość dochodu była niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń,
  
• zwiększenie kwoty przysługującego odliczenia – wprowadzenie możliwości odliczenia przez podatnika będącego płatnikiem zaliczek na podatek dochodowy oraz zryczałtowego podatku dochodowego, potrącanych należności z dochodów (przychodów) osób fizycznych zatrudnionych u podatnika na podstawie umowy o pracę lub umów cywilno-prawnych, z tytułu kosztów kwalifikowanych działalności badawczo-rozwojowej, których podatnik nie odliczył ponieważ poniósł stratę albo wysokość dochodu była niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń,
  
• wprowadzenie możliwości jednoczesnego korzystania z ulgi badawczo-rozwojowej i ulgi IP Box, w stosunku do tych samych dochodów.

Ulga na robotyzację, zgodnie z założeniami projektu nowelizacji, ma funkcjonować na zasadach ulgi na badania i rozwój. Podatnikowi, prowadzącemu działalność przemysłową (produkcyjną), będzie przysługiwać prawo do odliczenia od podstawy opodatkowania kosztów, które już wcześniej zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Dodatkowe odliczenie nie będzie mogło przekroczyć 50% wysokości kosztów.

Za koszty uzyskania przychodów poniesione na robotyzację uznawane będą między innymi:

• koszty nabycia fabrycznie nowych: robotów przemysłowych, maszyn i urządzeń peryferyjnych do robotów przemysłowych funkcjonalnie z nimi związanych, maszyn, urządzeń oraz innych rzeczy, funkcjonalnie związanych z robotami przemysłowymi, służących zapewnieniu ergonomii oraz bezpieczeństwa pracy w odniesieniu do stanowisk pracy, gdzie zachodzi interakcja człowieka z robotem przemysłowym, w szczególności czujników, sterowników, przekaźników, zamków bezpieczeństwa, barier fizycznych (ogrodzenia, osłony), czy optoelektronicznych urządzeń ochronnych (kurtyny świetlne, skanery obszarowe), maszyn, urządzeń lub systemów służących do zdalnego zarządzania, diagnozowania, monitorowania, lub serwisowania robotów przemysłowych, w szczególności czujników i kamer, urządzeń do interakcji pomiędzy człowiekiem a maszyną do robotów przemysłowych;
  
• koszty nabycia wartości niematerialnych i prawnych niezbędnych do poprawnego uruchomienia i przyjęcia do używania robotów przemysłowych oraz innych środków trwałych, o których mowa powyżej;
  
• koszty nabycia wartości niematerialnych i prawnych niezbędnych do poprawnego uruchomienia i przyjęcia do używania robotów przemysłowych oraz innych środków trwałych, o których mowa powyżej;
  
• opłaty kapitałowe, ustalone w umowie leasingu finansowego, dotyczącej robotów przemysłowych oraz innych środków trwałych , jeżeli po upływie podstawowego okresu umowy leasingu finansujący przenosi na korzystającego własność tych środków trwałych.
  

Do dodatkowego odliczenia kosztów uzyskania przychodów, o których mowa powyżej, będzie uprawniony wyłącznie podatnik uzyskujący przychody inne niż przychody z zysków kapitałowych. Kwota odliczenia nie będzie mogła przekraczać kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika w roku podatkowym z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych.

Dodatkowe odliczenie kosztów uzyskania przychodów, ma znaleźć zastosowanie do kosztów uzyskania przychodów poniesionych na robotyzację od początku roku podatkowego, który rozpocznie się w 2022 r., do końca roku podatkowego, który rozpocznie się w 2026 r.

Jak wynika z uzasadnienia do projektu nowelizacji, projektowane regulacje dotyczące ulgi konsolidacyjnej mają na celu stworzenie zachęty podatkowej dla podatników pragnących dokonywać ekspansji gospodarczej na rynkach krajowych i zagranicznych, poprzez nabywanie udziałów (akcji) spółek kapitałowych funkcjonujących na tych rynkach.

Zgodnie z projektem Polskiego Ładu, podatnik ponoszący tzw. „kwalifikowane wydatki” na nabycie udziałów lub akcji zagranicznej spółki kapitałowej (sp. z o.o. lub akcyjnej), ma być uprawniony do pomniejszenia swojej podstawy opodatkowania o te wydatki w roku ich faktycznego poniesienia. Maksymalna wielkość takiego pomniejszenia nie będzie mogła w roku podatkowym przekroczyć kwoty odpowiadającej wartości 250.000 PLN.

Za „kwalifikowane” wydatki uznawane będą:

• wydatki na obsługę prawną transakcji nabycia udziałów lub akcji, w tym na ich wycenę (due diligence),
  
• podatki bezpośrednio naliczane od tej transakcji,
  
• opłaty notarialne, sądowe i skarbowe.
  

Do wydatków takich nie będzie zaliczana cena zapłacona przez podatnika za nabywane udziały (akcje) oraz koszty finansowania dłużnego związanego z takim nabyciem.

Możliwość skorzystania z omawianego odliczenia będzie przysługiwać podatnikowi przy spełnieniu następujących warunków:

1. spółka której udziały (akcje) byłyby przez podatnika nabywane byłaby osobą prawną, mającą siedzibę lub zarząd w państwie z którym Rzeczpospolita Polska posiada obowiązującą umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania zawierającą podstawę prawną do uzyskania przez polski organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego tego innego państwa,
2. główny przedmiot działalności takiej spółki kapitałowej miałby być tożsamy z przedmiotem działalności podatnika nabywającego jej udziały (akcje) lub działalność takiej spółki mogłaby być racjonalnie uznana za działalność wspierającą działalność podatnika (działalność takiej spółki nie będzie mogła być działalnością finansową).

Projekt nowelizacji wprowadza także możliwość odliczenia od podstawy opodatkowania, kwotę stanowiącą 30% kosztów produkcji próbnej nowego produktu i wprowadzenia takiego produktu na rynek, przy czym wartość odliczenia nie będzie mogła w roku podatkowym przekroczyć 10% dochodu osiągniętego z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Zgodnie z projektowanymi regulacjami, przez produkcję próbną nowego produktu rozumieć się będzie etap rozruchu technologicznego produkcji niewymagającej dalszych prac projektowo-konstrukcyjnych lub inżynieryjnych, którego celem jest wykonanie prób i testów przed uruchomieniem procesu produkcji nowego produktu, powstałego w wyniku prowadzenia przez podatnika prac badawczo-rozwojowych, przy czym etap rozruchu technologicznego obejmuje okres od momentu poniesienia pierwszego kosztu związanego z tym etapem do momentu rozpoczęcia produkcji nowego produktu. Z kolei przez wprowadzenie na rynek nowego produktu mają być rozumiane takie działania, które są podejmowane w celu przygotowania dokumentacji służącej uzyskaniu w odniesieniu do produktu powstałego w wyniku prowadzenia przez podatnika prac badawczo rozwojowych certyfikatów i zezwoleń umożliwiających skierowanie produktu do sprzedaży.

Nowe regulacje mają wprowadzić także katalog kosztów produkcji próbnej nowego produktu, do których będą zaliczać się:

• cena nabycia lub koszt wytworzenia, fabrycznie nowych środków trwałych niezbędnych do uruchomienia produkcji próbnej nowego produktu,
  
• wydatki na ulepszenie, poniesione w celu dostosowania środka trwałego do uruchomienia produkcji próbnej nowego produktu,
  
• koszty nabycia materiałów i surowców nabytych wyłącznie w celu produkcji próbnej nowego produktu.
  

Z kolei za koszty wprowadzenia na rynek nowego produktu mają być uznawane koszty:

• badań, ekspertyz, przygotowania dokumentacji niezbędnej do uzyskania certyfikatu, homologacji, znaku CE, znaku bezpieczeństwa, uzyskania lub utrzymania zezwolenia na obrót lub innych obowiązkowych dokumentów lub oznakowań związanych z dopuszczeniem do obrotu lub użytkowania oraz koszty opłat pobieranych w celu ich uzyskania, odnowienia lub przedłużenia;
  
• badania cyklu życia produktu;
  
• systemu weryfikacji technologii środowiskowych (ETV).

W razie pytań lub wątpliwości w powyższym zakresie, zachęcamy do kontaktu z naszymi ekspertami (dane kontaktowe poniżej).