Przegląd podatkowy: VAT

Informujemy, że w związku z zagrożeniem spowodowanym wirusem SARS-CoV-2 NSA kontynuuje działalność orzeczniczą w ograniczonym zakresie. W związku z tym, w niniejszym wydaniu Przeglądu prezentujemy orzeczenie NSA wydane we wcześniejszym okresie, które może zainteresować podatników.

Wybrane orzeczenia TSUE i NSA

Jeżeli organ szacuje niezadeklarowane kwoty otrzymanego wynagrodzenia, to powinien uznać, że VAT liczy się „w stu”, a nie „od stu” (wyrok TSUE z 1 lipca 2021 r., C-521/19)

Hiszpański podatnik pośredniczył w organizacji występów artystycznych. Otrzymywał z tego tytułu prowizję za pośrednictwo. Nie wykazywał jednak swojego obrotu – ani dla celów podatku dochodowego, ani dla celów VAT. Organy podatkowe zidentyfikowały jednak otrzymywane przychody i zażądały zapłaty podatku VAT. Przy czym, jako podstawę opodatkowania przyjęły całą otrzymaną kwotą (metoda „od stu”). Podatnik argumentował, że taka otrzymana kwota zawiera już VAT (metoda „w stu”). A zatem kwota zaległości w VAT powinna być niższa.

Trybunał Sprawiedliwości zgodził się z tym ostatnim podejściem. Uznał on, że interpretacja organów nie jest właściwa na gruncie dyrektywy VAT. Byłaby ona sprzeczna z definicją podstawy opodatkowania, jak również z zasadą neutralności (podatnik byłby zobowiązany do zapłaty VAT w wyższej kwocie niż ta otrzymana od nabywcy usług).

Jeżeli usługa została wykonana to należy zapłacić VAT – także wtedy, gdy wynagrodzenie jest płatne w ratach przez długi czas (opinia Rzecznika Generalnego z 1 lipca 2021 r., C-324/20)

Niemiecki podatnik świadczył usługi pośrednictwa w sektorze nieruchomości. Jedna z takich usług została wykonana przez podatnika (o bardzo istotnej wartości). Przy czym, zgodnie z ustaleniami stron, wynagrodzenie za tę usługę miało być płatne w ratach przez 5 kolejnych lat. W tej sytuacji podatnik argumentował, że jego obowiązek zapłaty podatku VAT organom podatkowym jest również rozłożony w czasie. Jeden z sądów krajowych uwzględnił stanowisko podatnika - uznał on, że dochodzi w tej sytuacji do niewywiązywania się z płatności w rozumieniu przepisów o podstawie opodatkowania (ulga na złe długi).

Rzecznik Generalny stanął na stanowisku niekorzystnym dla podatnika. Uznał on, że obowiązek podatkowy powstaje w dacie wykonania usługi i ten moment determinuje dzień wymagalności podatku VAT. Fakt, że wynagrodzenie jest płacone w wysokich ratach przez długi czas nie zmienia tego wniosku. Również nie zmieniają tego wniosku przepisy o podstawie opodatkowania – w tym o uldze na złe długi.

Nie można uznać, że samochody demonstracyjne są przeznaczone wyłącznie do odsprzedaży (wyroki NSA z 22 kwietnia 2021 r., sygn. I FSK 1049/18, I FSK 1050/18, I FSK 1284/18)

Sprawy dotyczyły spółek będących dealerami samochodowymi, nabywającymi samochody do dalszej odsprzedaży. Część z tych pojazdów stanowią samochody demonstracyjne do jazd próbnych dla potencjalnych klientów. Spółki przyjmują je na stan jako towary handlowe i zgodnie z ustalonymi standardami wykorzystują w takim charakterze tylko przez określony czas, po którym są one sprzedawane. Jest też możliwe, że samochody zostaną zbyte jeszcze przed upływem przewidzianego dla nich okresu wykorzystywania jako pojazdów demonstracyjnych.

Spółki wskazały, że prowadzą dla tych samochodów ewidencję przebiegu, a także ustaliły zasady ich używania w taki sposób, by wykluczyć ich wykorzystanie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą. Podatnicy zapytali czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym istnieje możliwość dokonania pełnego odliczenia VAT naliczonego od zakupu wskazanych samochodów demonstracyjnych i pozostałych wydatków z nimi związanych bez prowadzenia ewidencji ich przebiegu oraz złożenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego informacji o tych pojazdach na formularzu VAT-26.

Organy podatkowe nie przyznały racji podatnikom i wskazały, że zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji dotyczy pojazdów przeznaczonych „wyłącznie do odsprzedaży”, tj. nie obejmuje sytuacji, gdy są one wykorzystywane nawet przejściowo do innych celów. Z kolei WSA uwzględnił skargi podatników z tego względu, że w przedstawionych stanach faktycznych podatnicy gotowi są do zbycia tych pojazdów od dnia wprowadzenia ich na magazyn. Ostatecznie po złożeniu skargi kasacyjnej przez organ podatkowy sprawy trafiły do NSA.

NSA zwrócił uwagę, że zgodnie z aktualnymi przepisami warunkiem pełnego odliczenia bez prowadzenia ewidencji przebiegu jest to, aby samochód był przeznaczony m.in. „wyłącznie do odsprzedaży”. Jak wskazano w uzasadnieniu użycie w przepisie wyrazu „wyłącznie” podkreśla, że samochód nie może być wykorzystywany nawet przejściowo do żadnych innych celów, włączając w to czynności demonstracyjne. Jak podkreślił Sąd sam fakt podwójnego wykorzystania samochodu, tj. do demonstracji i dopiero po zakończeniu tej funkcji do sprzedaży, wyklucza uznanie, że był on użyty wyłącznie do odsprzedaży. Tym samym, zdaniem NSA, w związku z tym, że samochody demonstracyjne służą także innym celom niż odsprzedaż nie można ich uznać za pojazdy przeznaczone wyłącznie do odsprzedaży.

Zmiany w prawie

Kolejne branże zostały objęte obowiązkiem posiadania kas online

Od 1 lipca 2021 r. obowiązek używania kas online objął także podatników świadczących następujące usługi:

• fryzjerskie,
• kosmetyczne i kosmetologiczne,
• budowlane,
• w zakresie opieki medycznej świadczone przez lekarzy i lekarzy dentystów,
• prawnicze,
• związane z działalnością obiektów służących poprawie kondycji fizycznej – wyłącznie w zakresie wstępu.

Zmiany VAT w e-commerce weszły w życie

1 lipca 2021 r. w życie weszły zmiany wynikające z unijnego pakietu e-commerce, a wraz z nimi pojawiły się nowe obowiązki dla podatników sprzedających towary lub świadczących usługi na rzecz unijnych konsumentów. Wprowadzone zmiany wynikały z konieczności dostosowania polskiego prawa do przepisów Unii Europejskiej mających na celu ułatwienie handlu transgranicznego, zwalczanie oszustw związanych z podatkiem VAT i zapewnienie uczciwej konkurencji dla przedsiębiorców z UE.

Więcej o tych zmianach pisaliśmy w naszych artykułach:

• Webinar: Zmiany VAT w e-commerce coraz bliżej
• Webinar: Zmiany w VAT związane z wejściem w życie unijnego pakietu e-commerce

Pakiet e-commerce – zmiany w zakresie zwolnień z obowiązku ewidencji czynności na kasach rejestrujących

W dn. 9 lipca 2021 r. opublikowano rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2021, poz. 1256). Zmiany wynikają z wprowadzenia pakietu VAT e-commerce – m.in. dodano zwolnienie z obowiązku z rejestrowania na kasie rejestrującej dostaw towarów i świadczenia usług rozliczanych w procedurze VAT-OSS i sprzedaż na odległość towarów importowanych rozliczanych w VAT-IOSS. Zmiany obowiązują wstecz, tj. od 1 lipca 2021 r.

Ruszyła rejestracja przedsiębiorców do systemu informatycznego TAX FREE

Chociaż zmiany w systemie TAX FREE zasadniczo wejdą w życie od 1 stycznia 2022 r. to już od 1 lipca 2021 r. sprzedawcom umożliwiono dokonywanie rejestracji na PUESC oraz udostępniono schematy komunikacyjne. Ma to umożliwić podatnikom odpowiednio wcześniejsze przygotowanie się do nadchodzących zmian. Ponadto, do końca roku obowiązek wymiany dotychczasowych kas fiskalnych obejmie także przedsiębiorców dokonujących sprzedaży w systemie TAX FREE, ponieważ już od 1 stycznia 2022 r. sprzedaż w tym systemie będzie wymagała używania kas on-line.

Nowelizacja rozporządzenia w sprawie danych do JPK_V7

30 czerwca 2021 r. w Dzienniku Ustaw opublikowano Rozporządzenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z 29 czerwca 2021 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku VAT. Część zmian będzie miała zastosowanie już od rozliczenia za lipiec 2021 r., w tym m.in. przepisy dotyczące oznaczenia tzw. grup towarowych (GTU), znaczników procedur podatkowych, znaczników dla zakupów.

Ruszyły konsultacje podatkowe w sprawie nowej struktury JPK_VAT z deklaracją

Ministerstwo Finansów opublikowało zawiadomienie o rozpoczęciu konsultacji podatkowych dotyczących nowej struktury JPK_VAT z deklaracją. Propozycje nowych struktur uwzględniają zmiany wchodzące w życie od 1 lipca 2021 r. do 1 stycznia 2022 r. Ewentualne uwagi mogą być przesyłane w terminie do 31 lipca 2021 r.