Artykuł
Ulgi podatkowe i dotacje - co istotnego wydarzyło się w 2019 roku
Podsumowanie
Strefa Ulg i Dotacji (1/2020) | 13 stycznia 2020 r,
Rok 2019 przyniósł nowe rozwiązania w zakresie ulg podatkowych i dotacji, mające istotne znaczenie dla podatników. Poniżej prezentujemy podsumowanie najważniejszych z perspektywy przedsiębiorstw kwestii, dotyczących poszczególnych instrumentów wsparcia.
1. Zwolnienie z podatku dochodowego - Polska Strefa Inwestycji (PSI), Specjalne Strefy Ekonomiczne (SSE)
Na początku 2019 r. przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Rzeszowie zapadł precedensowy wyrok, korzystny dla podatników prowadzących działalność strefową na podstawie kilku zezwoleń, umożliwiający prowadzenie wspólnej ewidencji oraz chronologiczne wykorzystywanie przyznanych limitów pomocy publicznej. Takie podejście umożliwia zastosowanie uproszczonego rozliczenia uzyskanych zwolnień strefowych.
Z kolei w związku z wątpliwościami interpretacyjnymi dotyczącymi zakresu działalności, z jakiej dochód może podlegać zwolnieniu z opodatkowania na podstawie wydanej przedsiębiorcy Decyzji o Wsparciu (DoW), Ministerstwo Finansów wydało w październiku długo oczekiwane Objaśnienia. Jak informowaliśmy w naszym newsletterze, Minister Finansów wskazał w Objaśnieniach na konieczność stosowania w określonych sytuacjach tzw. podejścia projektowego. Podejście projektowe nakazuje zwolnić z opodatkowania wyłącznie dochód generowany przez daną inwestycję (w związku z którą przedsiębiorca uzyskał DoW), jest więc mniej korzystne dla podatników w stosunku do możliwości zwolnienia całości dochodu z działalności, jaka została określona w DoW. Podejście takie wymaga bowiem szczegółowego ustalania dochodu ze środków trwałych z danej inwestycji odrębnie od pozostałego dochodu uzyskiwanego w przedsiębiorstwie, co w praktyce może być niewykonalne, szczególnie w przypadku inwestycji mających na celu zwiększenie zdolności produkcyjnych całego przedsiębiorstwa.
Co istotne, już po opublikowaniu Objaśnień, w postępowaniach przed Sądami Administracyjnym w sprawach dotyczących właśnie podejścia projektowego, wydane zostały wyroki korzystne dla przedsiębiorców, w których sądy odrzuciły konieczność zastosowania podejścia projektowego. O dwóch pierwszych pisaliśmy w naszych newsletterach:
- Brak podejścia projektowego w ramach „Polskiej Strefy Inwestycji” – kluczowy wyrok WSA w Lublinie (sygn. I SA/Lu 560/19)
- Drugi wyrok potwierdzający brak podejścia projektowego w ramach „Polskiej Strefy Inwestycji” – wyrok WSA w Poznaniu (sygn. I SA/Po 633/19)
We wszystkich tych sprawach pełnomocnikami podatników byli eksperci Deloitte.
W 2019 r. Szef KAS wydał również dwie korzystne dla podatników opinie zabezpieczające wskazujące na możliwość podwyższania i obniżania stawek amortyzacyjnych przez przedsiębiorcę działającego w Specjalnej Strefie Ekonomicznej. Działanie to umożliwia obniżenie dochodu do opodatkowania po zakończeniu korzystania ze zwolnienia z podatku dochodowego. Szef KAS potwierdził w swych opiniach, że działanie takie nie stanowi unikania opodatkowania.
W obu przypadkach podatnikom doradzali eksperci Deloitte.
Z danych GUS, opublikowanych w ostatnim dniu 2019 roku, wynika, że w 2018 roku przedsiębiorcy zadeklarowali poniesienie łącznie 25 mld zł nakładów na B+R (rozumianych jako koszty bieżące oraz nakłady inwestycyjne w środki trwałe związane z działalnością B+R prowadzoną w podmiocie). W 2017 roku wartość nakładów wynosiła zaledwie 20 mld zł, co oznacza wzrost o 25% w skali roku1.
2. Ulga na działalność badawczo–rozwojową (ulga B+R)
W 2019 r., podobnie jak w 2018 roku, wysokość odliczenia od podstawy opodatkowania wynosiła 100% kosztów kwalifikowanych (dla przedsiębiorców posiadających status Centrum Badawczo – Rozwojowego odliczenie to wynosi dla większości kosztów 150%).
Jeszcze w październiku 2018 r. ustawodawca zmodyfikował nieznacznie definicję prac badawczych i rozwojowych oraz uściślił przepis dotyczący możliwości zakwalifikowania kosztów ekspertyz, opinii, usług doradczych oraz usług równorzędnych, wskazując jednoznacznie, że koszty te mogą być kwalifikowane jedynie w przypadku nabycia ich od jednostek naukowych. Wcześniejsze brzmienie regulacji budziło bowiem wątpliwości interpretacyjne podatników.
Ulga B+R cieszy się coraz większym zainteresowaniem wśród podatników - za 2018 r. podatnicy odliczyli łącznie 1,7 mld zł (w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych i fizycznych), a z ulgi skorzystało łącznie ponad 1 000 podatników, czyli niemal dwa razy więcej podmiotów w porównaniu do roku poprzedniego2).
Mając na uwadze tożsamy w porównaniu z 2018 rokiem poziom odliczenia w 2019 r. oraz rosnącą świadomość przedsiębiorców co do prowadzonej przez nich działalności B+R, można spodziewać się, że ostatecznie znacznie więcej podmiotów skorzysta z ulgi B+R w 2019 r. w porównaniu do ubiegłego roku.
Przypominamy, że rozliczenia ulgi B+R dokonuje się w rozliczeniu rocznym. Tym samym, podatnicy, których rok podatkowy jest tożsamy z rokiem kalendarzowym mają czas, aby skorzystać z tej preferencji do końca marca 2020 r. (podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych) lub kwietnia 2020 r. (podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych).
3. IP Box (Innovation Box)
„IP Box” (zwany również „Innovation Box” lub „Patent Box”) to wprowadzona od 1 stycznia 2019 r. preferencyjna stawka podatku dochodowego (w wysokości 5%), którą można zastosować do tzw. kwalifikowanych dochodów uzyskiwanych z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Z uwagi na nowość regulacji w tym zakresie oraz dość złożony mechanizm stosowania IP Boxa, Ministerstwo Finansów opublikowało w połowie 2019 r. Objaśnienia. W Objaśnieniach MF potwierdziło między innymi możliwość wykorzystania preferencji IP Box przez podatników korzystających ze zwolnienia w SSE lub na podstawie DoW. W takim przypadku, zastosowanie IP Box umożliwi wydłużenie korzystania ze zwolnienia z podatku (poprzez obniżenie kwoty podatku dochodowego podlegającego zwolnieniu i tym samym wolniejszemu wykorzystywaniu dostępnego limitu zwolnienia).
W drugiej połowie 2019 roku trwały prace nad drugą częścią Objaśnień, w których poruszone miało zostać zagadnienie stosowania metod cen transakcyjnych przy wycenie dochodów z praw, które mogą zostać objęte preferencyjną stawką. Ostateczny termin zakończenia prac nad drugą częścią Objaśnień nie jest jednak ustalony.
Eksperci Deloitte brali czynny udział w konsultacjach towarzyszących pracom zarówno nad pierwszą, jak i drugą częścią Objaśnień.
4. Dofinansowanie w formie bezzwrotnych dotacji
Pod koniec 2019 roku przyjęte zostały nowe zasady przyznawania dotacji w ramach tzw. grantu rządowego (program wspierający inwestycje o istotnym znaczeniu dla gospodarki, finansowany z krajowego budżetu). Zasady przyznawania dotacji są w wielu aspektach zbliżone do zasad przyznawania zwolnienia w ramach Polskiej Strefy Inwestycji. Pod pewnymi warunkami, wsparcia te można z powodzeniem połączyć. Tym samym przedsiębiorca planujący inwestycję może uzyskać zarówno bezzwrotną dotację, jak i zwolnienie z podatku dochodowego.
W 2019 roku ogłoszono również szereg konkursów, w których uzyskać można było dofinansowanie ze środków UE na realizację projektów badawczo-rozwojowych oraz inwestycje w infrastrukturę badawczą i wdrożenie wyników prac B+R. Wprowadzono nabory wniosków o dofinansowanie w podziale na branże w ramach tzw. Szybkiej Ścieżki (konkursy dedykowane branży tworzyw sztucznych, technologii kosmicznych, nawozów i urządzeń grzewczych).
Prowadzone były również nabory w ramach Programów sektorowych dedykowanych projektom B+R w branży gier, przemysłu stalowego i stoczniowego.
Z kolei przedsiębiorcy planujący inwestycje w infrastrukturę B+R (środki trwałe służące badaniom i rozwojowi) mogli złożyć wnioski o dofinansowanie w dwóch turach dedykowanego konkursu (POIR 2.1. - nabór marzec/kwiecień i wrzesień/październik 2019 r.).
Pojawiła się również możliwość uzyskania dofinansowania projektów B+R zlokalizowanych w województwie mazowieckim w ramach Ścieżki dla Mazowsza – konkursu NCBR finansowanego ze środków krajowych.
Rok 2020 jest najpewniej ostatnim w Perspektywie Finansowej 2014-2020, zatem to ostatni moment, aby móc skorzystać z dofinansowań dostępnych na obecnych zasadach. Planowanych jest szereg konkursów związanych z pracami B+R oraz z inwestycjami w tym zakresie.